ਆਪਣੇ ਨਦੀਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰੋ!
ਬ੍ਰਾਕਿਆਰੀਆ ਰਿਪਟੈਂਸ
ਡੈਕਟਾਇਲੋਕਟੇਨਿਯਮ ਐਜਿਪਟਿਯਮ
ਡਿਜਿਟੇਰੀਆ ਸੇਂਜੁਇਨਾਲਿਸ
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕੋਲੋਨਾ
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕ੍ਰਸ ਗੈਲੀ
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਗਲਾਬ੍ਰੇਸੇਂਸ
ਐਲਿਊਸਿਨ ਇੰਡਿਕਾ
ਏਰਾਗ੍ਰੋਸਟਿਸ ਟੇਨੇਲਾ
ਲੇਪਟੋਕਲੋਆ ਚਿਨੇਂਸਿਸ
ਪਾਸਪਲੁਮ ਡਿਸਟਿਚਮ
ਓਲਟਰਨੰਥੇਰਾ ਫਿਲੋਕਸੇਰਾਇਡਸ
ਅੰਮਾਂਨੀਆ ਬੈਸੀਫੇਰਾ
ਬਰਗੀਆ ਕੈਪੇਂਸਿਸ
ਕੈਸੁਲੀਆ ਏਕਸਿਲਰਿਸ
ਸੇਲੋਸੀਆ ਏਰਜੇਂਟੀਆ
ਕੋਮੇਲਿਨਾ ਡਿਫਿਊਸਾ
ਸਾਯਨੋਟਿਸ ਏਕਸਿਲਰਿਸ
ਏਕਲਿਪਟਾ ਅਲਬਾ
ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਪਰਵਿਫਲੋਰਾ
ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਓਕਟੋਵਾਲਵਿਸ
ਮੋਨੋਕੋਰੀਆ ਵੇਜਿਨੇਲਿਸ
ਮਾਰਸਿਲੀਆ ਕਵਾਡ੍ਰਿਫੋਲੀਆ
ਸੇਜਿਟੇਰੀਆ ਗੌਯਾਨੇਂਸਿਸ
ਸਫੇਨੋਕਲੀਆ ਜੀਲਾਨਿਕਾ
ਸਾਇਪਰਸ ਡਿਫੋਰਮਿਸ
ਸਾਇਪਰਸ ਆਇਰੀਆ
ਫਿੰਬ੍ਰਿਸਟਾਇਲਿਸ ਮਿਲਿਯਾਸੀਏ
ਸਕਿਰਪਸ ਜੰਕੋਇਡਸ
ਸਕਿਰਪਸ ਰੋਯਲੀ
-
ਬ੍ਰਾਕਿਆਰੀਆ ਰਿਪਟੈਂਸ
ਵਿਵਰਣ: ਬ੍ਰਾਕਿਆਰੀਆ ਰਿਪਟੈਂਸ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਫ੍ਰੀਕਾ, ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਦੱਖਣੀ ਯੂਰੋਪ, ਅਮਰੀਕਾ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਦਵੀਪਾਂ ਦੇ ਖੰਡੀ ਅਤੇ ਉਪ-ਖੰਡੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਛੋਟੀ ਸਾਲਾਨਾ ਬੂਟੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਰ੍ਹਾਂਮਾਸੀ ਜਾਂ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਹੈ, ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਬਹੁ-ਸ਼ਾਖੀ, ਜੋ ਉੱਪਰ ਤੋਂ ਖੜੀ ਜਾਂ ਪਸਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਗੰਢਾਂ ਤੇ ਜੜਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਖਰਪਤਵਾਰ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬ ਏਸ਼ਿਆਈ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪਾਂ, ਚੀਨ, ਫਿਲਿਪਿੰਸ, ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ, ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੀਪਾਂ ਦੇ ਖੰਡੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਪੋਰ ਹੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਨੰਦੁਕਾਲ ਪੁਲ (ਤਮਿਲ), ਨਦੀਨ (ਪੰਜਾਬੀ), ਵਾਘਨਾਖੀ (ਮਰਾਠੀ), ਕਲਿਯੂ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਕ੍ਰੇਬ ਘਾਹ/ਪੜਾ ਘਾਹ (ਬੰਗਾਲੀ), ਏਡੁਰੁਕੁਲਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ) -
-
ਡੈਕਟਾਇਲੋਕਟੇਨਿਯਮ ਐਜਿਪਟਿਯਮ
ਵਿਵਰਣ: ਡੈਕਟਾਇਲੋਕਟੇਨਿਯਮ ਐਜਿਪਟਿਯਮ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਫ੍ਰੀਕੀ ਖਰਪਤਵਾਰ ਪੋਏਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਸਦੱਸ ਹੈ ਪਰ ਦੁਨੀਆਭਰ ਵਿੱਚ ਘੁਲਮਿਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਦਾ ਜਿਆਦਾਤਰ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਤੇ ਭਾਰੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਤਲੇ ਤੋਂ ਮੱਧਮ ਤੌਰ ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬਾਰ੍ਹਾਂਮਾਸੀ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਤਣਾ ਸਖਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਹੇਠਲੀਆਂ ਗੰਢਾਂ ਤੇ ਮੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੜਾਂ ਨਿਕਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਕੋਨਾਨਾ ਤਾਲੇ ਹੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਨਕਸ਼ੱਤਰ ਗਾੱਡੀ/ਗਣੁਕਾ ਗੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਕੱਕਲ ਪੁਲ (ਤਮਿਲ), ਹਰਕਿਨ (ਮਰਾਠੀ), ਮਕੜਾ (ਪੰਜਾਬੀ), ਮਕੜਾ/ਸਵਾਈ (ਹਿੰਦੀ), ਚੋਕਾੜੀਯੂ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਮਕੋੜ ਜੇਲ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਡਿਜਿਟੇਰੀਆ ਸੇਂਜੁਇਨਾਲਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਡਿਜਿਟੇਰੀਆ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਗਿਆਤ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਡਿਜਿਟੇਰੀਆ ਸੇਂਜੁਇਨਾਲਿਸ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਖਰਪਤਵਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਬੀਜ ਖਾਣ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਖਾਸਤੌਰ ਤੇ ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਅਨਾਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪੋਲਿਸ਼ ਬਾਜਰਾ ਨਾਮ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਹੋੰਬਲੇ ਹੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਅਰੀਸੀ ਪੁਲ (ਤਮਿਲ), ਤੋਕੜੀ (ਬੰਗਾਲੀ) ਵਾਘਨਖੀ (ਮਰਾਠੀ), ਬੁਰਸ਼ ਘਾਹ/ ਚਿਨਯਾਰੀ (ਹਿੰਦੀ), ਨਦੀਨ (ਪੰਜਾਬੀ), ਆਰੋਤਾਰੋ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਚਿੱਪਾਰਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ) -
-
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕੋਲੋਨਾ
ਵਿਵਰਣ: ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕੋਲੋਨਾ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 60 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਦੀ ਕਈ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਘਾਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1814 ਵਿੱਚ ਕਿਊਬਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਖੰਡੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੰਗਲੀ ਘਾਹ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਕਾਡੂ ਹਰਕਾ (ਕੰਨੜ), ਓਥਾਗਾੱਡੀ/ ਡੋਂਗਾ ਵੜੀ (ਤੇਲਗੂ), ਸਾਮੋ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਕੁਦੁਰੈਵਲੀ (ਤਮਿਲ), ਪਾਖੜ (ਮਰਾਠੀ), ਸਾਮਕ/ ਸਾਵਨ (ਹਿੰਦੀ), ਸਵਾਂਕੀ (ਪੰਜਾਬੀ), ਪਹਾੜੀ ਸ਼ਾਮਾ / ਗੇਟੇ ਸ਼ਾਮਾ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕ੍ਰਸ ਗੈਲੀ
ਵਿਵਰਣ: ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਕ੍ਰਸ-ਗੈਲੀ ਖੰਡੀ ਏਸ਼ੀਆ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪੈਨਿਕਮ ਜਾਂ ਆਂਤਕ ਘਾਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਆਪਣੀ ਬਿਹਤਰ ਜੈਵਿਕੀ ਅਤੇ ਜਬਰਦਸਤ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਖਰਪਤਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੈ। ਇਹ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਕਈ ਫਸਲ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਸਿੰਪਾਗਨਾ ਹੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਪੇੱਦਾ ਵਿੰਦੂ (ਤੇਲਗੂ), ਗਾਵਟ (ਮਰਾਠੀ), ਨੇਲਮੇਰਾੱਟੀ (ਤਮਿਲ), ਸਾਮਕ (ਹਿੰਦੀ), ਸਾਮੋ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਸਵਾਂਕ (ਪੰਜਾਬੀ), ਸਾਵਾ / ਸਵਾਂਕ (ਹਿੰਦੀ), ਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਾਮਾ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਗਲਾਬ੍ਰੇਸੇਂਸ
ਵਿਵਰਣ: ਇਚਿਨੋਕਲੋਆ ਗਲਾਬ੍ਰੇਸੇਂਸ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਅਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਚਾਵਲ ਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਾਤਮਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਧੇ-ਬੀਜ ਤੋਂ ਚਾਵਲ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਰਪਤਵਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗਿਤਾ ਸਮਰੱਥਾ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖਰਪਤਵਾਰ ਦੇ ਬੀਜ ਅੰਕੁਰਣ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਰਕਾਂ ਲਈ ਬਿਹਤਰ ਸਮਝ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਸਿੱਧੇ ਬੀਜ ਤੋਂ ਚਾਵਲ ਦੀ ਬੁਆਈ ਵਿੱਚ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਖਰਪਤਵਾਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੇ ਘਟਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਗਾਂਡੂ ਅੱਤਾ (ਕੰਨੜ), ਓਥਾਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਗਾਵਟ (ਮਰਾਠੀ), ਸਵਾਂਕ (ਪੰਜਾਬੀ), ਸਾਵਾ / ਸਵਾਂਕ (ਹਿੰਦੀ), ਸਵਾਂਕ (ਪੰਜਾਬੀ), ਬੁਰਾ ਸ਼ਾਮਾ (ਬੰਗਾਲੀ), ਸਾਮੋ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਕੁਦੁਰੈਵਲੀ (ਤਮਿਲ) -
-
ਐਲਿਊਸਿਨ ਇੰਡਿਕਾ
ਵਿਵਰਣ: ਐਲਿਊਸਿਨ ਇੰਡਿਕਾ ਭਾਰਤੀ ਕਲਹੰਸ ਘਾਹ, ਯਾਰਡ-ਘਾਹ, ਹੰਸ ਘਾਹ, ਵਾਯਰਗ੍ਰਾਸ ਜਾਂ ਕੌਆ ਘਾਹ ਪੋਏਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਘਾਹ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਗਰਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 50 ਡਿਗਰੀ ਵਿਥਕਾਰ ਤੇ ਫੈਲੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਕ੍ਰਾਮਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਹੱਕੀ ਕਾਲਿਨਾ ਹੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਥਿੱਪਾ ਰਾਗੀ (ਤੇਲਗੂ, ਤਮਿਲ), ਰੰਨਾਚਾਨੀ (ਮਰਾਠੀ), ਚੋਖਾਲੀਯੂ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਕੋਦੋ (ਹਿੰਦੀ), ਬਿੰਨਾ ਚਾਲਾ / ਚਪਰਾ ਘਾਹ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਏਰਾਗ੍ਰੋਸਟਿਸ ਟੇਨੇਲਾ
ਵਿਵਰਣ: ਏਰਾਗ੍ਰੋਸਟਿਸ ਟੇਨੇਲਾ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਘਣੀ ਗੁੱਛੇਦਾਰ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਹੈ, ਜੋ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਆਕਾਰ ਵਾਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਮਤੌਰ ਤੇ 50 ਸੈਮੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਉੱਚੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੇਨੇਗਲ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਕੈਮਰੂਨ ਤਕ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਖੰਡੀ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਖੰਡੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਾਜੁਕ ਗੁੱਛੇਦਾਰ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਮਲਬੇ ਵਾਲੇ ਬੇਕਾਰ ਸਥਾਨਾਂ, ਸੜਕਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਚਿੰਨਾ ਗਰਿਕਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਚਿਮਨ ਚਾਰਾ (ਮਰਾਠੀ), ਕਬੂਤਰ ਦਾਨਾ, ਚਿੜੀਆ ਦਾਨਾ (ਹਿੰਦੀ), ਭੂਮਸ਼ੀ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਸਾਦਾ ਫੁਲਕਾ (ਬੰਗਾਲੀ), ਕਬੂਤਰ ਕਾਨਾ (ਪੰਜਾਬੀ) -
-
ਲੇਪਟੋਕਲੋਆ ਚਿਨੇਂਸਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਲੇਪਟੋਕਲੋਆ ਚਿਨੇਂਸਿਸ ਇੱਕ ਆਮ ਚਾਵਲ ਦੀ ਖਰਪਤਵਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਨਿਊ ਸਾਊਥ ਵੇਲਸ, ਕਵੀਂਸਲੈਂਡ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਰਪਤਵਾਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ਤੇ ਗੈਰ-ਯੂਰੋਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਦੁਰਘਟਨਾ ਕਾਰਨ ਆ ਜਾਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ, ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਵਾਂਗ ਦੇ ਕਈ ਉਪ-ਖੰਡੀ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਹੈ। ਇਹ ਜਲਮਈ ਅਤੇ ਅਰਧ-ਜਲਮਈ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਗੁੱਛੇਦਾਰ ਸਾਲਾਨਾ ਘਾਹ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਆਕ੍ਰਾਮਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਪੁਚਿਕਪੁੱਲਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਫੂਲ/ਫੁੱਲ ਝਾੜੂ (ਹਿੰਦੀ, ਪੰਜਾਬੀ), ਚੋਰ ਕਾਂਟਾ (ਬੰਗਾਲੀ), ਸੀਲਈਪੁਲ (ਤਮਿਲ) -
-
ਪਾਸਪਲੁਮ ਡਿਸਟਿਚਮ
ਵਿਵਰਣ: ਪਾਸਪਲੁਮ ਡਿਸਟਿਚਮ ਦਾ ਮੂਲ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾਤਰ ਮਹਾਦੀਪਾਂ ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਾਰ੍ਹਾਂਮਾਸੀ ਘਾਹ ਹੈ, ਜੋ ਗੁੱਛੇ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕੰਦਾਂ ਅਤੇ ਭੂਸਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਧਰਤੀ ਤੇ ਪਸਰਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਅਧਿਕਤਮ 60 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤਕ ਸਿੱਧੀ ਖੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਅਰੀਕੇਲੁ (ਤੇਲਗੂ), ਕਰਿਲਨਕੰਨੀ (ਤਮਿਲ), ਬੜਾ ਦੂਬੜਾ (ਹਿੰਦੀ), ਵੱਡੀ ਦੂਬ (ਪੰਜਾਬੀ), ਗਿਤਲਾ ਘਾਸ਼ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਓਲਟਰਨੰਥੇਰਾ ਫਿਲੋਕਸੇਰਾਇਡਸ
ਵਿਵਰਣ: ਓਲਟਰਨੰਥੇਰਾ ਫਿਲੋਕਸੇਰਾਇਡਸ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਤਪਸ਼ਜਨਕ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਰਜੇਂਟੀਨਾ, ਬ੍ਰਾਜੀਲ, ਪੈਰਾਗਵੇ ਅਤੇ ਉਰੁਗਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਭੂਗੋਲਕ ਸੀਮਾ ਕਦੇ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਸਿਰਫ ਪਰਾਨਾ ਨਦੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ, ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ, ਚੀਨ, ਭਾਰਤ ਵਾਂਗ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਸਮੇਤ 30 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਗਿਆ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਮਿਰਜਾ ਮੁੱਲੂ (ਕੰਨੜ), ਮੁਲ ਪੋਂਨਗਾਨੀ (ਤਮਿਲ), ਗੁੜਾਈ ਸਾਗ (ਹਿੰਦੀ), ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ), ਖਾਖੀ /ਫੁਲੁਈ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਮਾਲੰਚਾ ਸਾਕ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਅੰਮਾਂਨੀਆ ਬੈਸੀਫੇਰਾ
ਵਿਵਰਣ: ਅੰਮਾਂਨੀਆ ਬੈਸੀਫੇਰਾ ਏਸ਼ੀਆ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਦੇ ਖੰਡੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਵਿਆਪਕ ਹੈ। ਇਹ ਸਪੇਨ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਲਾਨਾ ਅਤੇ ਜੜੀ-ਬੂਟੀ ਵਾਲਾ ਪੌਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਘੱਟ ਉਚਾਈ ਤੇ ਧਸਾਨ, ਦਲਦਲ, ਚਾਵਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਅਗਨਿਵੇਂਦ੍ਰਾਪਾਕੁ (ਤੇਲਗੂ), ਠੰਡੂ ਪੂੰਡੁ (ਤਮਿਲ), ਅਗਿਨ ਬੂਟੀ (ਮਰਾਠੀ), ਮਚਾਇਯਨ ਬਾਨ (ਹਿੰਦੀ), ਫੁੱਲ ਵਾਲੀ ਬੂਟੀ (ਪੰਜਾਬੀ), ਬਾਨ ਮਾਰੀਚ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਬਰਗੀਆ ਕੈਪੇਂਸਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਬਰਗੀਆ ਕੈਪੇਂਸਿਸ ਖੰਡੀ ਤੋਂ ਉਪ-ਖੰਡੀ ਪੌਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਵਿੱਚ ਜਲਮਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਲਾਨਾ ਜਾਂ ਬਾਰ੍ਹਾਂਮਾਸੀ ਜੜੀ-ਬੂਟੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਲਗਭਗ 10-35 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੀ, ਤਣਾ ਆਰੋਹੀ, ਸਿੱਧੀ, ਰਸਦਾਰ, ਲਾਲ, ਬਹੁ-ਸ਼ਾਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦੀ ਅਤੇ ਪਸਰਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ, ਗੰਢਾਂ ਤੇ ਜਕੜਣ ਅਤੇ ਜੜਾਂ ਵਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਆਮ, ਉਲਟੇ-ਚਰਖੜੀਦਾਰ, ਪਤਲੇ ਅੰਡਾਕਾਰ-ਤਿਰਛੇ ਤੋਂ ਭਾਲਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਨੀਰੂ ਪਾਵਿਲਾ (ਤੇਲਗੂ), ਕਾਨਨਗਕੋਲਾਈ (ਤਮਿਲ), ਸਾਦਾ ਕੇਸ਼ੁਰੀਆ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਕੈਸੁਲੀਆ ਏਕਸਿਲਰਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਕੈਸੁਲੀਆ ਏਕਸਿਲਰਿਸ ਫੁੱਲ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਮੋਨੋਟਾਇਪਿਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਆਮ ਨਾਮ ਗੁਲਾਬੀ ਗੰਢ ਵਾਲਾ ਫੁੱਲ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਬਰਮਾ, ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਦਾ ਨਮ ਅਤੇ ਜਲਮਈ ਥਾਂਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧਸਾਨ, ਗਿੱਲਾ ਘਾਹ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਬਣੀ ਖਾਈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਮਾਕਾ (ਮਰਾਠੀ), ਏੱਰਾ ਗੋੱਬੀ, ਥੇੱਲਾ ਜਿਲੁਗਾ (ਤੇਲਗੂ), ਗਠਿਲਾ (ਹਿੰਦੀ) -
-
ਸੇਲੋਸੀਆ ਏਰਜੇਂਟੀਆ
ਵਿਵਰਣ: ਸੇਲੋਸੀਆ ਅਰਜੇਂਟੀਆ ਰੇਖਾਕਾਰ ਜਾਂ ਭਾਲੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਵਾਲੀ ਸਿੱਧੀ ਖੜੀ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਪਤਵਾਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਫੁੱਲ ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ੂਲ ਤੇ ਚਿੱਟੇ ਜਾਂ ਗੁਲਾਬੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਪੌਦੇ ਖੰਡੀ ਮੂਲ ਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁੱਕੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਫੁੱਲ ਦੀਆਂ ਕਲੀਆਂ 8 ਹਫਤੇ ਤਕ ਰਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਰੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਅੱਗੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਕੁੱਕਾ (ਕੰਨੜ), ਕੋਡਿਗੁੱਟੁਕੁ / ਗੁਨੁਗੂ (ਤੇਲਗੂ), ਸਫੇਦ ਮੁਰਗ (ਹਿੰਦੀ), ਪੰਨਾਈ ਕੀਰਈ (ਤਮਿਲ), ਕੁਰੁਡੂ / ਕੋੰਬਡਾ (ਮਰਾਠੀ), ਲੰਬਡੂ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਮੋਰੋਗ ਝੁਟੀ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਕੋਮੇਲਿਨਾ ਡਿਫਿਊਸਾ
ਵਿਵਰਣ: ਕੋਮੇਲਿਨਾ ਡਿਫਿਊਸਾ ਤੇ ਬਸੰਤ ਤੋਂ ਪਤਝੜ ਤਕ ਫੁੱਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਚਲਿਤ ਹਲਾਤਾਂ, ਨਮ ਸਥਾਨਾਂ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਹੈ। ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਚਿਕਿਤਸਕੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜਵਰਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਮੂਤਰ-ਵਰਧਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੇਂਟ ਲਈ ਫੁੱਲ ਤੋਂ ਇੱਕ ਨੀਲੀ ਡਾਈ ਵੀ ਕੱਢੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਨਊ ਗਿਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਹਿਤਗਾਨੀ (ਕੰਨੜ), ਕੇਨਾ (ਮਰਾਠੀ), ਬੋਕੰਡਾ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਬੋਖਾਨੀ / ਕਨਕੱਵਾ (ਹਿੰਦੀ), ਕਨੁਆ (ਪੰਜਾਬੀ), ਢੋਲਸਿਰਾ / ਮਾਨੈਨਾ / ਕਾਨੈਨਾਲਾ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਸਾਯਨੋਟਿਸ ਏਕਸਿਲਰਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਸਾਯਨੋਟਿਸ ਏਕਸਿਲਰਿਸ ਬਾਰ੍ਹਾਂਮਾਸੀ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕੋਮੇਲਿਨਾਸੀਏ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ, ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ, ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਨਸੂਨ ਵਨ, ਵੁਡਲੈਂਡ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਉਗਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਿਕਿਤਸਕੀ ਪੌਦੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੂਰਾਂ ਲਈ ਭੋਜਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਯੋਗ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਇਗਲੀ (ਕੰਨੜ), ਨੀਰਪੁਲ (ਤਮਿਲ), ਵਿੰਚਕਾ (ਮਰਾਠੀ), ਦਿਵਾਲੀਆ (ਹਿੰਦੀ), ਨਰਿਯੇਲੀ ਭਾਜੀ (ਗੁਜਰਾਤੀ), ਝੋੜਾਦਾਨ / ਉੜੀਦਾਨ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਏਕਲਿਪਟਾ ਅਲਬਾ
ਵਿਵਰਣ: ਏਕਲਿਪਟਾ ਅਲਬਾ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਰਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੱਧਦਾ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਸ ਨੂੰ ਖਰਪਤਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਪਾਰੰਪਰਿਕ ਚਿਕਿਤਸਕੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਦਿਵਾਸੀ ਚਿਕਿਤਸਕਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਚਿਕਿਤਸਕੀ ਗੁਣ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਗੈਸਟ੍ਰੋਇੰਟੇਸਟਾਇਨਲ ਵਿਕਾਰਾਂ, ਸਾਹ ਨਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਰਾਂ (ਦਮੇ ਸਮੇਤ), ਬੁਖਾਰ, ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਝੜਣ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਦੇ ਚਿੱਟੇ ਹੋਣ, ਜਿਗਰ ਦੇ ਵਿਕਾਰ (ਪੀਲੀਆ ਸਮੇਤ) ਚਮੜੀ ਵਿਕਾਰ, ਤਿੱਲੀ ਦੇ ਵਧਣ, ਅਤੇ ਕੱਟਾਂ ਅਤੇ ਜਖਮਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਗਰਗਦਾ ਸੋਪੂ (ਕੰਨੜ), ਗੁੰਟਾਕਲਾਗਰਾ (ਤੇਲਗੂ), ਕੱਲੁਰੁਵੀ (ਤਮਿਲ), ਮਾਕਾ (ਮਰਾਠੀ), ਭ੍ਰਿੰਗਰਾਜ (ਹਿੰਦੀ), ਭਰੰਗਰਾਜ (ਪੰਜਾਬੀ), ਕੇਸੁਤੀ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਪਰਵਿਫਲੋਰਾ
ਵਿਵਰਣ: ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਪਰਵਿਫਲੋਰਾ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜਲਮਈ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ 82 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਪਰ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੰਡੀ ਫੈਲਾਅ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਬਨਸਪਤੀ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਵਿਗਿਆਨਕਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਬਹਿਸ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬਨਸਪਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਫਿਲਹਾਲ ਪੱਛਮੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲਿਆਏ ਪੌਦਿਆਂ ਤੇ ਜਿਨਸੀ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੇ ਸਦੱਸਾਂ ਦਾ ਬਿਹਤਰ ਵਰਗੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਲਵਾਂਗਕਾਯਾ ਮੋੱਕਾ (ਤੇਲਗੂ), ਨੀਰਮੇਲ ਨਿਰੁੱਪੁ (ਤਮਿਲ), ਪਾਣੀ ਵਾਲੀ ਘਾਹ (ਪੰਜਾਬੀ), ਬਨ ਲਬੰਗਾ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਓਕਟੋਵਾਲਵਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਲੁਡਵਿਗੀਆ ਓਕਟੋਵਾਲਵਿਸ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਐਂਟੀ-ਏਜਿੰਗ ਗੁਣਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਨੂੰ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਇੱਕ ਅਤਿਕ੍ਰਮਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ IUCN ਦੁਆਰਾ ਸਥਿਰ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਘੱਟ ਚਿੰਤਾ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਪੌਦਾ ਔਸਤਨ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਹੋਰ ਲੰਬਾ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਤੇ ਚਟਾਈ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਸਬਸਟ੍ਰੇਟ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਗੰਢਾਂ ਤੇ ਜੜਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਤੇ ਤੈਰਦਾ ਹੋਇਆ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਫੁੱਲ ਦਿਖਣ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹਰੇ ਅਤੇ ਲਾਲ ਤਣਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਨਿਰੁਬੱਕਲਾ (ਤੇਲਗੂ), ਪੌਲਤੇ ਪਤਾ / ਪਾਨ ਲਬੰਗਾ (ਬੰਗਾਲੀ), ਆਲਾ ਕੀਰਈ (ਤਮਿਲ) -
-
ਮੋਨੋਕੋਰੀਆ ਵੇਜਿਨੇਲਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਮੋਨੋਕੋਰੀਆ ਵੇਜਿਨੇਲਿਸ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਆਮ ਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੀ ਝੂਠੀ ਪਿਕਰੇਲ ਕੁੰਭੀ ਅਤੇ ਅੰਡਾਕਾਰ ਪੱਤੀ ਵਾਲੀ ਜਲਕੁੰਭੀ ਹੈ। ਇਹ ਜਿਆਦਾਤਰ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਕਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਦੀਪਾਂ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਜੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਦਲਦਲੀ ਜੜੀ ਬੂਟੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਖੜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਤੈਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਪਾਨਪੱਤਾ (ਹਿੰਦੀ), ਨੀਲੋਤਪਲਾ (ਕੰਨੜ), ਨਿਰੋਕੰਚਾ (ਤੇਲਗੂ) ਕਰੂ-ਐਨ-ਕੁਵਲਈ, ਨੀਰਥੋਮਰਲ (ਤਮਿਲ) -
-
ਮਾਰਸਿਲੀਆ ਕਵਾਡ੍ਰਿਫੋਲੀਆ
ਵਿਵਰਣ: ਮਾਰਸਿਲੀਆ ਕਵਾਡ੍ਰਿਫੋਲੀਆ ਇੱਕ ਜੜੀ-ਬੂਟੀ ਵਾਲਾ ਪੌਦਾ ਹੈ ਜੋ ਮੱਧ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਯੂਰੋਪ, ਕਾਕੇਸ਼ੀਆ, ਪੱਛਮੀ ਸਾਇਬੇਰੀਆ, ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ, ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਭਾਰਤ, ਚੀਨ, ਜਪਾਨ ਅਤੇ ਵਿਯਤਨਾਮ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਘਾਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ 100 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰਬ-ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਅਰਾ ਕੂਰਾ / ਸਿਕਲਿੰਟਾਕੁਰਾ / ਮੁਦੁਗੁ ਥਮਾਰਾ (ਤੇਲਗੂ), ਚੀਨਾ ਪੂੰਡੁ (ਤਮਿਲ), ਚਾਰ ਪੱਤੀ (ਹਿੰਦੀ), ਸੁਸੁਨੀ ਸ਼ਾਕ (ਬੰਗਾਲੀ), ਚੌਪਤੀਯਾ (ਪੰਜਾਬੀ) -
-
ਸੇਜਿਟੇਰੀਆ ਗੌਯਾਨੇਂਸਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਸੇਜਿਟੇਰੀਆ ਗੌਯਾਨੇਂਸਿਸ ਜਲਮਈ ਪੌਦੇ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੰਡੀ, ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੈਕਸਿਕੋ, ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ, ਵੈਸਟ ਇੰਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੱਛਮ ਅਫ੍ਰੀਕਾ (ਸੇਨੇਗਲ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਕੈਮਰੂਨ ਤਕ), ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਏਸ਼ੀਆ (ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਤਾਇਵਾਨ ਤਕ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ), ਨਾਲ ਹੀ ਸੂਡਾਨ ਅਤੇ ਮੇਡਾਗਾਸਕਰ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 1969 ਵਿੱਚ ਲੁਇਸਿਯਾਨਾ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੌਦੇ ਮਿਲਣ ਤਕ ਇਹ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਅਗਿਆਤ ਸੀ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ:ਯੇਰਾ ਏਡੁਗੁ (ਤੇਲਗੂ), ਪਾਨ ਪੱਤਾ (ਹਿੰਦੀ, ਪੰਜਾਬੀ), ਪੂ ਕੋਰਈ (ਤਮਿਲ), ਚਾਂਦਮਾਲਾ ਘਾਸ਼ / ਪਾਨ ਪੱਤਾ ਘਾਸ਼ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਸਫੇਨੋਕਲੀਆ ਜੀਲਾਨਿਕਾ
ਵਿਵਰਣ: ਸਫੇਨੋਕਲੀਆ ਜੀਲਾਨਿਕਾ ਦੱਖਣੀ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਸਮੇਤ ਗਰਮ ਤਪਸ਼ਜਨਕ ਅਤੇ ਖੰਡੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਨਮ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ, ਪਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਓਲਡ ਵਲਡ ਖੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਫੇਨੋਕਲੀਆ, ਸਫੇਨੋਕਲਿਆਸੀ ਪੌਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ-ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਮਿਰਚ ਬੂਟੀ (ਹਿੰਦੀ) -
-
ਸਾਇਪਰਸ ਡਿਫੋਰਮਿਸ
ਵਿਵਰਣ: ਸਾਇਪਰਸ ਡਿਫੋਰਮਿਸ ਜਲਮਈ ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਪੌਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਚਾਵਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਖਰਪਤਵਾਰ ਹੈ, ਪਰ ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਇੱਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਬੂਟੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾਤਰ 30 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਉਚਾਈ ਤਕਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਕਈ ਪਤਲੇ ਨਰਮ ਤਣੇ ਉਪਜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੁਸ਼ਪਕ੍ਰਮ ਇੱਕ ਗੋਲਾਕਾਰ ਬੰਡਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 120 ਤਕ ਲੰਬੇ ਕੰਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਂਸ਼ਿਕ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ 30 ਤਕ ਛਿਤਰਾਏ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਢਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਜੇਕੂ (ਕੰਨੜ), ਗਾਂਡਲਾ / ਕੈਵਾਰਤਾਮੁਸਤੇ (ਤੇਲਗੂ), ਮੰਜਲ ਕੋਰਈ / ਪੂ ਕੋਰਈ (ਤਮਿਲ), ਮੋਥਾ / ਲਾਵਹਲਾ (ਮਰਾਠੀ), ਛਤਰੀ ਵਾਲਾ ਮੋਥਾ (ਹਿੰਦੀ), ਛਤਰੀ ਵਾਲਾ ਮੁਰਕ (ਪੰਜਾਬੀ), ਜੋਲ ਬੋਹੁਆ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਸਾਇਪਰਸ ਆਇਰੀਆ
ਵਿਵਰਣ: ਸਾਇਪਰਸ ਆਇਰੀਆ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਚਿਕਨਾ, ਗੁੱਛੇਦਾਰ ਤਲਛਟ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਜੜਾਂ ਪੀਲੀ-ਲਾਲ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਪੌਦਾ ਅਕਸਰ ਚਾਵਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖਰਪਤਵਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਵਲ ਦਾ ਸਪਾਟ ਡੰਠਲ ਵਾਲਾ ਪੌਦਾ (ਰਾਇਸ ਫਲੈਟ ਸੇਜ) ਸਿੱਧਾ ਖੜਾ, ਨਾ ਕਿ ਗੁੱਛੇਦਾਰ, ਸਾਲਾਨਾ ਜੜੀ-ਬੂਟੀ ਹੈ ਜੋ ਕੰਦ ਨਹੀਂ ਬਣਾਉਂਦੀ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਜੇਕੂ (ਕੰਨੜ), ਤੁੰਗਾ-ਮੁਸਥਾਲੂ / ਤੁੰਗਮੁਸਤੇ (ਤੇਲਗੂ), ਮੰਜਲ ਕੋਰਈ / ਕੁਕਿਮੁਲਿਕਮ (ਤਮਿਲ), ਮੋਥਾ / ਲਾਵਹਲਾ (ਮਰਾਠੀ), ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ ਮੋਥਾ (ਹਿੰਦੀ), ਮੁਰਕ (ਪੰਜਾਬੀ), ਬੋਰੋ ਚੂਚਾ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਫਿੰਬ੍ਰਿਸਟਾਇਲਿਸ ਮਿਲਿਯਾਸੀਏ
ਵਿਵਰਣ: ਫਿੰਬ੍ਰਿਸਟਾਇਲਿਸ ਮਿਲਿਯਾਸੀਏ ਦਲਦਲੀ ਪੌਦਿਆਂ (ਸੇਜ) ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਫਿੰਬ੍ਰੀ, ਫਿੰਬ੍ਰਿਸਟਾਇਲ ਜਾਂ ਫ੍ਰਿੰਜ-ਰਸ਼ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ਤੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਖੰਡੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਜਾਣੂ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਮਹਾਂਦੀਪਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਇਹ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਖਰਪਤਵਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਚਾਵਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਮਣਿਕੋਰਈ (ਤਮਿਲ), ਲਾਵਹਲਾ (ਮਰਾਠੀ), ਹੁਈ/ ਦਿਲੀ (ਹਿੰਦੀ), ਗੁਰੀਆ ਘਾਹ (ਬੰਗਾਲੀ) -
-
ਸਕਿਰਪਸ ਜੰਕੋਇਡਸ
ਵਿਵਰਣ: ਸਕਿਰਪਸ ਜੰਕੋਇਡਸ ਲਗਭਗ ਵਿਸ਼ਵ-ਵਿਆਪੀ ਤੌਰ ਤੇ ਫੈਲਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਹਰ ਮਹਾਂਦੀਪ ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਗਿੱਲੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹਨ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ, ਤੱਟਵਰਤੀ ਡੇਲਟਾ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਤਲਾਬਾਂ ਅਤੇ ਗੱਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਨਸਪਤੀ ਦੇ ਘਣੇ ਝੁੰਡ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੜ ਇਸ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ, ਸੁੱਕਾ, ਬਰਫ ਦਾ ਫੈਲਾਅ, ਚਰਾਈ, ਅੱਗ ਅਤੇ ਲਵਣਤਾ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਹੜ, ਜਾਂ ਸੁੱਕੇ ਵਾਂਗ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਹਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗੜੇ ਬੀਜ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਚ ਸਕਦਾ ਹੈ ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਗੁੰਟਾਤੁੰਗਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਕੁੱਕਿਮੁਲਿਕਮ (ਤਮਿਲ), ਕੇਸ਼ੁਰਾ (ਬੰਗਾਲੀ), ਮੋਥਾ / ਲਾਵਹਲਾ (ਮਰਾਠੀ), ਪਿਆਜੀ (ਹਿੰਦੀ), ਪਿਆਜੀ (ਪੰਜਾਬੀ) -
-
ਸਕਿਰਪਸ ਰੋਯਲੀ
ਵਿਵਰਣ: ਸਕਿਰਪਸ ਰੋਯਲੀ ਲਗਭਗ 30 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਲੰਬੇ ਗੁੱਛੇ ਵਾਲੇ ਝਾੜੂ ਵਰਗੇ ਤਣੇ ਵਾਲਾ ਪਤਲਾ ਦਲਦਲੀ ਪੌਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੋਰਿਟਾਨੀਆ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਨਾਇਜੀਰੀਆ ਅਤੇ ਚਾਡ, ਕਾਂਗੋ, ਅੰਗੋਲਾ, ਪੂਰਵੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪੱਛਮ ਅਫ੍ਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਥਲੇ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਦਲਦਲੀ ਘਾਹ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਚਾਵਲ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਕੀਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਖਰਪਤਵਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਥਾਨਕ ਨਾਮ: ਗੁੰਟਾਤੁੰਗਾ ਗਾੱਡੀ (ਤੇਲਗੂ), ਕੁੱਕਿਮੁਲਿਕਮ (ਤਮਿਲ), ਕੇਸੁਰ (ਬੰਗਾਲੀ), ਮੋਥਾ / ਲਾਵਹਲਾ (ਮਰਾਠੀ), ਪਿਆਜੀ (ਹਿੰਦੀ), ਪਿਆਜੀ (ਪੰਜਾਬੀ) -
