ଆପଣଙ୍କ ଅନାବନା ଘାସକୁ ଚିହ୍ନନ୍ତୁ !
ଏକ୍ରେକ୍ନେ ରୋସିମୋସା
ବ୍ରେକିଏରିୟା ଏରୁସିଫାର୍ମିସ
ବ୍ରେକିଏରିୟା ରେପଟନ୍ସ
ବ୍ରେକିଏରିୟା ରାମୋସା
ଡେକ୍ଟିଲୋକ୍ଟିନିୟମ ଏଜିପ୍ଟିକମ
ଡିଜିଟେରିୟା ସଂଗିନାଲିସ
ଡାଇନେବ୍ରା ଅରେବିକା
ଏକିନୋକ୍ଲୋଆ କୋଲାନା
ଏକିନୋକ୍ଳୋଆ କୃସ ଗାଲି
ଏଲିୟୁସିନ ଇଣ୍ଡିକା
ଇରାଗ୍ରାଷ୍ଟିସ ଟେନେଲା
ଲେପ୍ଟୋକ୍ଳୋଆ ଚାଇନେସିସ
ରାଂଟବିଲିୟା କୋଚିଂଚାଇନେସିସ
ସେଟେରିୟା ଭାୟରାଇଡିସ
ଏକାଲିଫା ଇଣ୍ଡିକା
ଏକୀରନ୍ଥେସ ଏସ୍ପେରା
ଏମ୍ପେ୍ଲଲାମସ ଏଲ୍ୱିଡସ
ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ସେସିଲିସ
ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ଫାଇଲୋସ୍କେରାଇଡ୍ସ
ଏମରେନ୍ଥସ ବାୟରାଇଡିସ
ଏମନେନ୍ଥସ ସ୍ପାଇନୋସସ
ଆର୍ଜେମୋନେ ମେକ୍ସିକାନା
ବୋଅରହେବୀୟା ଇରେକ୍ଟା
କେସିୟା ଟୋରା
କେଥରେନ୍ଥସ ପୁସିଲସ
କେସିୟା ଟୋରା
କ୍ଲିୟୋମୀ ଗାଇନେଣ୍ଡ୍ରା
କ୍ଲିୟୋମୀ ବିସ୍କୋସା
କୋମେଲିନା ବେଙ୍ଗାଲେଂସିସ
କୋମେଲିନା କମ୍ୟୁନିସ
କୋମେଲିନା ଡିଫ୍ୟୁଜା
କୋରକୋରସ ଆଲିଟୋରିୟସ
କୋରକୋରସ ଏଷ୍ଟ୍ୟୁଅନ୍ସ
କୋରକୋରସ ଏକ୍ୟୁଟେଂଗ୍ୟୁଲସ
ସାୟନୋଟିସ ଏକ୍ସିଲରୀଜ
କନୈବିସ ସଟାଇବା
କୋରୋନୋପସ ଡିଡାୟମସ
ଚିନୋପୋଡିୟମ ଏଲ୍ୱମ୍
ଡଟୁରା ମେଟେଲେ
ଡାଇଜେରା ଆର୍ବେସିସ
ୟୁଫୋର୍ବିୟା ଜେନିକ୍ୟୁଲେଟା
ୟୁଫୋର୍ବିଆ ହାଇପରିସୀଫୋଲିୟା
ନେଫେଲିୟମ ପରପରିୟମ
ଇପୋମିୟା ଏକ୍ୱେଟିକା
-
ଏକ୍ରେକ୍ନେ ରୋସିମୋସା
ବିବରଣୀ: ଏକ୍ରେକ୍ନେ ରୋସିମୋସା ଘାସର ପରିବାରର ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକୀୟ ଏବଂ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଗଛ ଶ୍ରେଣୀୟ ଅଟେ । ଏହି ଶ୍ରେଣୀୟ ପ୍ରଜାତିକୁ ଗୁସ୍ ଗ୍ରାସ୍ କୁହାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସୋନୋମାବୁ (କନ୍ନଡ), ଚାରାଯୁକ୍ତ ଘାସ (ହିନ୍ଦୀ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ବ୍ରେକିଏରିୟା ଏରୁସିଫାର୍ମିସ
ବିବରଣୀ: ବ୍ରେକିଏରିୟା ଏରୁସିଫାର୍ମିସ ଆଫ୍ରିକା, ଆମେରିକା, ଏସିଆ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ୟୁରୋପର କିଛି ଭାଗରେ ଉଷ୍ଣକଟିବଧୀୟ ଏବଂ ଉପୋଷ୍ଣକଟିବଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର କୃଷି ଉତ୍ପାଦକକୁ ହାନି ପହଂଚାଉଥିବା ଏକ ହାନିକରକ ଅନାବନାଘାସ ଅଟେ । ଏହା ଏକ ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଏହାର ଲାଲ- ବାଇଗଣି ପତ୍ର ଏବଂ ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକର ଆବରଣ କାରଣରୁ ସହଜରେ ଚିହ୍ନି ହେବ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହାଂଚି ହରକ ହୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ), ଡୋମାକାଲୁ ଗଦ୍ଦି ଙ୍ଖ (ତେଲୁଗୁ) ପାଲା ପୁଲ(ତାମିଲ), ଶିମ୍ପି (ମାରାଠି), କାଲିୟୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ), ପାରା ଘାସ (ବେଙ୍ଗଲି), କ୍ରେବଘାସ -
-
ବ୍ରେକିଏରିୟା ରେପଟନ୍ସ
ବିବରଣୀ: ବ୍ରେକିଏରିୟା ରେପଟନ୍ସ ଏସିଆ, ଆଫ୍ରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ୟୁରୋପ, ଭାରତ ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଦୀପର ଏକ ଛୋଟ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଠୁଥିବା ଏକ ଛୋଟ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ସଦାବାହାର ବା ବାର୍ଷିକ ଘାସ ହୋଇଥାଏ, ପ୍ରାୟତଃ ଏହାର ଅନେକ ସାଖା ରହିଥାଏ, ଯାହାର ଉପରି ଭାଗ ଚେପଟା ଏବଂ ଗୋଲାକାର ଏବଂ ଗଣ୍ଠିରେ ଜଏଂଟରେ ବିସ୍ତୃତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଅନାବନାଘାସ ଆଫ୍ରିକୀୟ ମୂଳରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଏହା ମଧ୍ୟ - ପୂର୍ବ, ଭାରତୀୟ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ- ପୂର୍ବ ଉପମହାଦୀପ, ଚୀନ, ଫିଲିପାଇନ୍ସ, ଇଣ୍ଡୋନେସିୟା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଦ୍ୱିପର ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପହଂଚିସାରିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ପୋରେ ହୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ), ନନ୍ଦୁକାଲ ପୁଲ (ତାମିଲ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ), ବାଘନଖି(ମରାଠୀ), କାଲିୟୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), କ୍ରେବ ଘାସ/ପରା ଘାଦ (ହିନ୍ଦୀ), ପାରା ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ),ଏଦୁରୁଆକୁଲା ଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ) -
-
ବ୍ରେକିଏରିୟା ରାମୋସା
ବିବରଣୀ: ବ୍ରେକିଏରିୟା ରାମୋସା ବଡ ସମୂହରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ ଉଚ୍ଚ କ୍ଷେତ୍ର ଧାନ ଏବଂ ବିବିଧ କୃଷିପର୍ଯ୍ୟାବରଣ ସ୍ଥାନର କିଛି ବାଜରା ସହ ଉଠିବାର ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଚେପଟା, ଗଣ୍ଠି ସହ ଅରୋମିଲ ବା ନରମ ଧାରଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ବେନ୍ନେ ଅକ୍କୀ ହୁଲୁ (କନ୍ନଡ), ଅଣ୍ଡା କୋରା (ତେଲୁଗୁ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ),ନନ୍ଦୁକାଲ ପୁଲ (ତାମିଲ), ବାଘନଖି (ମରାଠୀ), କାଲିୟୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), କ୍ରେବ ଘାସ/ପାରା ଘାସ (ହିନ୍ଦୀ), ଚେଚୁର (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଡେକ୍ଟିଲୋକ୍ଟିନିୟମ ଏଜିପ୍ଟିକମ
ବିବରଣୀ: ଡେକ୍ଟିଲୋକ୍ଟିନିୟମ ଏଜିପ୍ଟିକମ ଆଫ୍ରିକାର ପୋଏସୀ ପରିବାରର ଏକ ସଦସ୍ୟ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଶ୍ୱରେ ମିଳିବାରେ ଲାଗିଛି । ଏହି ଗଛ ମୁଖ୍ୟତଃ ଆର୍ଦ୍ର ଜାଗାରେ ଭାରି ମାଟିରେ ଉଠିଥାଏ । ଏହା ଲମ୍ବାରୁ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର, ପ୍ରସାରିତ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : କୋନାନା ତଲେ ହୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ), ନକ୍ଷତ୍ର ଗଦ୍ଦି/ ଗଣୁକା ଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ),କାକାକଲ ପୁଲ (ତାମିଲ), ହରକିନ (ମରାଠୀ), ମକଡା (ପଞ୍ଜାବୀ), ମକଡା/ସବାଇ (ହିନ୍ଦୀ), ଚୋକାଢ଼ିୟୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ମକୋର ଜେଲ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଡିଜିଟେରିୟା ସଂଗିନାଲିସ
ବିବରଣୀ: ଡିଜିଟେରିୟା ସଂଗ୍ୱିନାଲିସ ଡିଜିଟେରିୟା ଶ୍ରେଣୀର ଅଧିକ ପରିଚିତ ପ୍ରଜାତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ଅଟେ, ଯାହା ସାରା ଦୁନିଆରେ ସାଧାରଣ ଅନାବନାଘାସ ଭାବରେ ପରିଚିତ । ଏହାର ବ୍ୟବହାର ପଶୁମାନଙ୍କର ଚାରା ଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ବୀଜ ଖାଦ୍ୟ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଜର୍ମାନୀ ଏବଂ ବିଶେଷ ଭାବରେ ପୋଲାଣ୍ଡରେ ଖାଦ୍ୟ ଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ପଲିସ୍ ବାଜରାର ନାମ ମିଳିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହୋମ୍ବଲ ହୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ), ଅରିସି ପୁଲ (ତାମିଲ), ଟୋକରୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ବାଘନଖୀ(ମରାଠୀ), ବର୍ଶ ଘାସ/ ଚିନୟାରି (ହିନ୍ଦୀ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଆରୋତାରୋ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଛିପରାଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ) -
-
ଡାଇନେବ୍ରା ଅରେବିକା
ବିବରଣୀ: ଡାଇନେବ୍ରା ଅରେବିକା ଏକ ମିଟର ଉଚ୍ଚ ନଳିଯୁକ୍ତ ଢିଲା କଳଗୀଦାର ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ସେନେଗଲ ଏବଂ ନାଇଜେରିଆର ଆର୍ଦ୍ର ଏବଂ ଶୁଖିଲା ପ୍ରଦେଶରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆଫ୍ରିକା ତଥା ପୂର୍ବରେ ମିଶ୍ର ଏବଂ ଇରାକରୁ ଭାରତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି । ଏହି ଘାସ ସବୁ ପ୍ରଦେଶର କୃଷି କ୍ଷେତ୍ରର ଗୋଟେ ସାଧାରଣ ଅନାବନାଘାସ ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ନାରୀ ବାଲଡା (କନ୍ନଡ), କୋନକା ନାକା / ଗୁଂଟା ନାକା ଗଦ୍ଦୀ (ତେଲୁଗୁ), ଇଞ୍ଜି ପୁଲ(ତାମିଲ), ଲୋଣ୍ୟା (ମରାଠି), ଖରାୟୁ (ହିନ୍ଦୀ), ନାଦିନ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଖରାୟୁ (ଗୁଜୁରାତୀ), ଜାଲ ଗେଠେ(ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏକିନୋକ୍ଲୋଆ କୋଲାନା
ବିବରଣୀ: ଏକିନୋକ୍ଲୋଆ କୋଲାନା ଏକ ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ । ଏହା 60 ରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଦେଶରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମର ଅନେକ ଫସଲ ଏବଂ ପରିବା ପାଇଁ ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ବିପଦଜନକ ଘାସ ଭାବରେ ପରିଚିତ । ଷ୍ଟେଷ୍ଟଇଣ୍ଡିଜ୍ରେ, ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ ଏହାକୁ କ୍ୟୁବାରେ ପ୍ରକାଶିତ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହା ଏକ ପ୍ରକାରର ଜଙ୍ଗଲୀ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏସିୟା ଅଂଚଳରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : କାଦୁ ହରାକା (କନ୍ନଡ), ଓଥାଗଦ୍ଦୀ / ଡୋଙ୍ଗା ବରୀ (ତେଲୁଗୁ), ସାମୋ (ଗୁଜୁରାତୀ),କୁଦୁରୋଲୀ (ତାମିଲ), ପଖଡ (ମରାଠୀ), ସାମକ / ସାନ (ହିନ୍ଦୀ), ସାଙ୍କି (ପଞ୍ଜାବୀ), ପାହାଡୀ ଶାମ/ଗେତେ ଶାମା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏକିନୋକ୍ଳୋଆ କୃସ ଗାଲି
ବିବରଣୀ: ଏକିନୋକ୍ଳୋଆ କୃସ ଗାଲି ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏସିଆରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି, ଯାହାକୁ ପ୍ରଥମେ ଦୂବ ଘାସର ଏକ ପ୍ରକାର ଭାବରେ ବର୍ଗୀକୃତ କରାଯାଇଥିଲା । ଆମର ଉତ୍ତମ ଜୈବିକ ସଂରଚନା ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାବରଣୀୟ ଅନୁକୂଳ କାରଣରୁ ଏହା ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଅପ୍ରିୟ ଅନାବନା ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତ୍ତମ ଅଟେ । ଏହା ଅନେକ ଦେଶରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି ଏବଂ ଅନେକ ଫସଲ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସିମ୍ପାଗାମା ହୁଲୁ (କନ୍ନଡ), ପେଡ୍ଡା ବିନ୍ଦୁ (ତେଲୁଗୁ), ଗତ (ମରାଠୀ), ନେଲମେରତି(ତାମିଲ), ସାମକ (ହିନ୍ଦୀ), ସାମୋ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ସ୍ୱାଙ୍କ (ପଞ୍ଜାବୀ), ସୱା / ସ୍ୱାଙ୍କ (ହିନ୍ଦୀ), ଦେଶୀ ଶାମା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏଲିୟୁସିନ ଇଣ୍ଡିକା
ବିବରଣୀ: ଏଲିୟୁସିନ ଇଣ୍ଡିକା, ଭାରତୀୟ ଗୁସ ଗ୍ରାସ, ୟର୍ଡ ଗ୍ରାସ, ୱାୟରଗ୍ରାସ ବା କ୍ରୋଫୁଟ ଗ୍ରାସ ପୋଏସୀ ପବନରେ ଘାସର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ଏହା ଏକ ଛୋଟ ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ବିଶ୍ୱର ଗରମ ପ୍ରଦେଶରେ ହାରାହାରି 50 ଡିଗ୍ରୀ ଅକ୍ଷାଂଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି । କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହକ୍କି କଲୀନା ହୁଲୁ (କନ୍ନଡ), ଥିପ୍ପା ରାଗି (ତେଲୁଗୁ, ତାମିଲ), ରାନ୍ନାଛନି (ମରାଠୀ),ଚୋଖାଲିୟୁ (ଗୁଜୁରାତି), କୋଡୋ (ହିନ୍ଦୀ), ବିନ୍ନା ଛଲା/ ଛପରା ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଇରାଗ୍ରାଷ୍ଟିସ ଟେନେଲା
ବିବରଣୀ: ଇରାଗ୍ରାଷ୍ଟିସ ଟେନେଲା ଏକ ଛୋଟ ସଘନ କଲଗୀଦାର ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ଅନେକ ଆକାରରେ ମିଳିଥାଏ, ଏବଂ ପ୍ରାୟତଃ 50 ସେମି ଠାରୁ ଅଧିକ ଉଚ୍ଚା ନୁହେଁ । ଏହା କୋମଳ କଳଗୀଦାର ବାର୍ଷିକ ଘାସ ସେନେଗଲ ଠାରୁ ପଶ୍ଚିମ କେମେରୁନ ଏବଂ ପୂରା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏସିଆର ଉଜାଡ ଜାଗାରେ, ସଡକର ପାଶ୍ୱର୍ରେ ଏବଂ ଚାଷ ଜମିରେ ମିଳିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଚିନ୍ନା ଗରିକା ଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ), ଚିମନ ଚାରା (ମରାଠୀ), କବୁତର ଦାନା, ଚିଡିୟା ଦାନା(ହିନ୍ଦୀ), ଭୂମସୀ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ସାଦା ଫୁଲ୍ସା (ବଙ୍ଗାଳୀ), କବୁତର ଦାନା (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ଲେପ୍ଟୋକ୍ଳୋଆ ଚାଇନେସିସ
ବିବରଣୀ: ଲେପ୍ଟୋକ୍ଳୋଆ ଚାଇନେସିସ ଧାନର ଏକ ସାମାନ୍ୟ ଅନାବନା ଅଟେ ଏହା ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ଅଧିକ ପ୍ରସାରିତ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ଏହା ନିୟୁ ସାଉଥ ଲ୍ୱେ, କ୍ୱିନ୍ସଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ଭାରତରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଏହି ବଣୁଆ ଅନାବନାଘାସର ଅବସ୍ଥିତି ସମ୍ଭବତଃ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆ, ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ଭାରତ, ଚୀନ, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଯେପରି କିଛି ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଦେଶରୁ ଆସିଥିବା ବୀଜ ସହିତ ଆକସ୍ମିକ ସମ୍ପର୍କ କାରଣରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଜଳୀୟ ଏବଂ ଅର୍ଦ୍ଧଜଳୀୟ ବାତାବରଣର ଏକ ମଜବୁତ କଳଗୀଦାର ଘାସ ଅଟେ ଏବଂ ଏହା ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ରୂପେ ପରିଚିତ ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ପୁଚିକାପୁଲାଲା ଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ), ଫୁଲ ଝାଡୁ (ହିନ୍ଦୀ, ପଞ୍ଜାବୀ), ଚୋର କଣ୍ଠା (ବଙ୍ଗାଳୀ), ସିଲାଇପୁଲ (ତାମିଲ) -
-
ରାଂଟବିଲିୟା କୋଚିଂଚାଇନେସିସ
ବିବରଣୀ: ରାଂଟବିଲିୟା କୋଚିଂଚାଇନେସିସ ଅନ୍ୟ-ସ୍ଥାନୀୟ, ଗରମ ପାଗର ବାର୍ଷିକ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହାର ପରିଚୟ 1920ରେ ମାୟାମୀ, ଫ୍ଲୋରିଡାରୁ ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଏକ ସାମୂହିକ ଅପ୍ରିୟ ଅନାବନା ଅଟେ । ଏହା ବହୁତ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରସ୍ଫୁଟିତ ହେଉଥିବା ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା କିଆରି, ଚାରାଗାହୋଂ ଏବଂ ରାସ୍ତାର ପାଶ୍ୱର୍ରେ ଭଲଭାବେ ପ୍ରତିସ୍ପର୍ଦ୍ଧୀ ହୋଇପାରେ । ଏହି ଘାସ ଆମେରିକା, ଆଫ୍ରିକା, ଏସିଆ ଏବଂ ଓସୋନିୟାର 30 ଠାରୁ ଅଧିକ ଗରମ ଋତୁ ଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ଅଛି । ଏହା ଭାରି ଆର୍ଦ୍ର, ପରାଗମ୍ୟ ମାଟିରେ ଜନ୍ମ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମୁଲ୍ଲୁ ସଜ୍ଜେ (କନ୍ନଡ), କୋଣ୍ଡା ପୁନୁଖୁ (ତେଲୁଗୁ), ସୁନାଇପୁଲ (ତାମିଲ), ବାରୁ (ହିନ୍ଦୀ), ଫାଙ୍ଗ ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ସେଟେରିୟା ଭାୟରାଇଡିସ
ବିବରଣୀ: ସେରେଟିୟା ଭାୟରାଇଡିସ ୟୂରେସିୟା ମୂଳରୁ ଆସିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଅଧିକାଂଶ ମହାଦ୍ୱିପରେ ଅଣାଯାଇଥିବା ପ୍ରଜାତି ଭାବରେ ଅବସ୍ଥିତ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଏକ କଠିନ ଘାସ ଅଟେ, ଯାହା ଅନେକପ୍ରକାରର ସହରୀ ଉର୍ବରିଆ ଏବଂ ଉଜାଡ ଜାଗାରେ ମିଳିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଖାଲି ଜମି, ସାଇଡବାକ୍ସ, ରେଲରୋଡ୍ସ, ଲର୍ନ ଏବଂ କ୍ଷେତ ପାଶ୍ୱର୍ରେ ସାମିଲ ଅଛି । ଏହା ଫକ୍ସଟେଲ ବାଜରା ଫସଲର ଜଙ୍ଗଲୀ ପୁରୁଣା ସ୍ୱରୂପ ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହନାଜି (କନ୍ନଡ), ଚିଗିରିଂଟା ଗଦ୍ଦି (ତେଲୁଗୁ), ଥିନାଇ (ତାମିଲ), ଚିକଟା (ମରାଠୀ),ଖୁଟା ଘାସ (ପଞ୍ଜାବୀ), କୁଟରା ଘାସ (ଗୁଜୁରାଟୀ), କଂଟା ଥିବା ଘାସ/ ଚିପକନେ ବାଲାଖୁଟ୍ଟା (ହିନ୍ଦୀ),କହାଁନ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏକାଲିଫା ଇଣ୍ଡିକା
ବିବରଣୀ: ଏକାଲିଫା ଇଣ୍ଡିକା ଏକ ବନସ୍ପତି ବାର୍ଷିକ ଅଟେ, ଯେଉଁଥିରେ କେଟକିନ ଯେପରି ପୁଷ୍ପଗଛ ଏବଂ ଛୋଟ ଫୁଲର ଚାରା ଏବଂ କପ ଭଳି ଆବରଣ ରହିଥାଏ । ଏହାକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଏଥିପାପାଇଁ ଜଣାଯାଇଥାଏ, କାରଣ ଏହାର ମୂଳ ପୋଷା ବିରାଡିଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ଅନେକ ଔଷଧୀୟ ଉପଯୋଗ ରହିଥାଏ । ଏହା ପୁରା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଦେଶରେ ବିକଶିତ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : କୁପ୍ପୀ ଗିଡା (କନ୍ନଡ), କୁପିଚେଟ୍ଟୁ/ ମୁରିପିଣ୍ଡୁ ଆକୁ (ତେଲୁଗୁ), କୁପାଇମେନି(ତାମିଲ), କୁପ୍ପୀ (ମରାଠୀ), ଫୁଲକିୟା (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଫୁଲକିୟା (ହିନ୍ଦୀ), ମୁକ୍ତା ଝୁରି/ ସ୍ୱାତ ବସନ୍ତା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏକୀରନ୍ଥେସ ଏସ୍ପେରା
ବିବରଣୀ: ଏକୀରନ୍ଥେସ ଏସ୍ପେରା ପରିବାରର ଗଛର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ଏହା ପୁରା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ବିଶ୍ୱରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି । ଏହାକୁ ଅଣାଯାଇଥିବା ପ୍ରଜାତି ଏବଂ ସାମାନ୍ୟ ଅନାବନା ଭାବରେ ଅନେକ ଜାଗାରେ ବିକଶିତ ହେବାର ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଅନେକ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ପର୍ଯ୍ୟାବରଣ ସମେତ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏକ ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଉତ୍ତରାନି (କନ୍ନଡ), ନାଇ ଉରୁବି (ତାମିଲ), ଅଘାଢ଼ା (ମରାଠୀ), ଲତଜିରା (ହିନ୍ଦୀ),ଅନେ୍ଧଡୋ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଅପଙ୍ଗ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଉତ୍ତରନୀ (ତେଲୁଗୁ), ଚିରଚିତା (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ଏମ୍ପେ୍ଲଲାମସ ଏଲ୍ୱିଡସ
ବିବରଣୀ: ଏମ୍ପେ୍ଲଲାମସ ଏଲ୍ୱିଡସ ଏକ ଲତା ଥିବା ସଦାବାହାର ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହା ପୂର୍ବ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ୟୁ ଏସ ରାଜ୍ୟ, ଓଂଟାରିଓ ଏବଂ ଭାରତରେ ମିଳିଥାଏ । ଏହା ରାଣୀ ପ୍ରଜାପତି ଏବଂ ମିଲ୍ୱବିଡ ଟସାଙ୍କ ପତଙ୍ଗ ଲାର୍ଭାର ଆହାର ଅଟେ । ଏହାକୁ ଛୁଇଁବା ଫଳରେ ଆଖିରେ ଜ୍ୱଳନ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଗିଳିଦେଲେ ଆପଣଙ୍କ ହୃଦୟ ଗତିକୁ ରୋକିପାରେ । ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ପଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଘାତକ ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସମ୍ବାରା ଗଦ୍ଦେ (କନ୍ନଡ), ତେଲକୁଚ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ସେସିଲିସ
ବିବରଣୀ: ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ସେସିଲିସ କୁ ସେସାଇଲ ଜାୟ-ବିଡ ଏବଂ ଡାର୍ଫ କପରଲିଫ ଭଳି ଅନେକ ସାମାନ୍ୟ ନାମରେ ଜଣାଯାଇଥାଏ । ଏହାର ବ୍ୟବହାର ମୁଖ୍ୟତଃ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଏବଂ ଏସୀୟ ଦେଶରେ ପରିବା ଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ଗଛ ପ୍ରାଚୀନ ବିଶ୍ୱର ସବୁ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମିଳିଥାଏ । ଏହାକୁ ଦକ୍ଷିଣ ୟୁନାଇଟେଡ ଷ୍ଟେଟରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ମଧ୍ୟ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାରେ ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତିର ଉତ୍ସ ଅଜ୍ଞାନ୍ତ ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହୋନା ଗୋନେ ସୋପୁ (କନ୍ନଡ), ପୋନାଗଟି ଅକୁ (ତେଲୁଗୁ), ମୂଲ ପୋନନଗାନୀ(ତାମିଲ), ରେସିମକାଟା ରେସିମାକାଟା (ମରାଠୀ), ଗୁଡାଇ ଶାଗ (ହିନ୍ଦୀ), ପାନୀ ବାଲି ବୁଟୀ (ପଞ୍ଜାବୀ),ଫୁଲୁୟୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ମାଲୋଂଚା ଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ଫାଇଲୋସ୍କେରାଇଡ୍ସ
ବିବରଣୀ: ଆଲ୍ଟର୍ନେନ୍ଥେରା ଫାଇଲୋସ୍କେରାଇଡ୍ସ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ଗରମ କ୍ଷେତ୍ରର ମୂଳ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ, ଯେଉଁଥିରେ ଅର୍ଜେଣ୍ଟିନା, ବ୍ରାଜିଲ ଏବଂ ୟୁରୁଗ୍ୱାୟ ସାମିଲ ଅଛି । ଏହାର ଭୌଗଳିକ ବିସ୍ତାର ପ୍ରଥମେ କେବଳ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ପରାନା ନଦୀର କ୍ଷେତ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହା ୟୁନାଇଟେଡ ଷ୍ଟେଟ, ନ୍ୟୁଜଲାଣ୍ଡ, ଚୀନ, ଭାରତ ଏବଂ ଅନେକ ଦେଶ ସମେତ 30 ରୁ ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ଦେଶରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମିରଜା ମୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ), ମୂଳ ପୋନ୍ନଗନୀ (ତାମିଲ), ଗୁଡାଇ ଶାଗ (ହିନ୍ଦୀ), ପାନୀବାଲି ବୁଟୀ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଖାଖୀ/ ଫୁଲୁୟ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ମଲାଙ୍ଗଚା ଶାଗ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଏମରେନ୍ଥସ ବାୟରାଇଡିସ
ବିବରଣୀ: ଏମରେନ୍ଥସ ବାୟରାଇଡିସ ଏକ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯେଉଁଥିରେ ସିଧା ସବୁଜ କାଣ୍ଡ ମୂଳରୁ ବାହାରି ଆସିଥାଏ । ଗଛରେ କିଛି ଶାଖାଗୁଡ଼ିକ ଏବଂ ଛୋଟ ସବୁଜ ଫୁଲ ସହ ଉପର ମୁଣ୍ଡରେ କଢ ରହିଥାଏ । ଏହାକୁ କିଛି ଦେଶରେ ପରିବା ଭାବରେ ଖିଆଯାଇଥାଏ ଜଣାଯାଇଥାଏ କି ଏଥିରେ ବିଷାଗୁନାଶକ ଏବଂ କ୍ୟାନ୍ସର ରୋଧକ ଗୁଣ ଏବଂ ଆଂଟିନୋସିସେପ୍ଟିଭ ପ୍ରଭାବ ରହିଥାଏ । -
-
ଏମନେନ୍ଥସ ସ୍ପାଇନୋସସ
ବିବରଣୀ: ଏମରେନ୍ଥସ ସ୍ପାଇନୋସସକୁ ସାଧାରଣତଃ ସ୍ପାଇନି ଏମରେନ୍ଥ, ସ୍ପାଇନି ପିଗବିଡ, ଫ୍ରିକଲି ଏମରେନ୍ଥ ବା ଥାର୍ନି ଏମରେନ୍ଥ କୁହାଯାଇଥାଏ, ଯାହା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆମେରିକାର ମୂଳ ଗଛ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଅଧିକାଂଶ ମହାଦ୍ୱିପରେ ବାହାରି ଥିବା ପ୍ରଜାତିଗୁଡ଼ିକ ଏବଂ ଅନେକଥର ଅପ୍ରିୟ ଅନାବନା ଘାସ ଭାବରେ ଅଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ରାଜାଗିରୀ ସୋପୁ (କନ୍ନଡ), ଏରାମ୍ୟୁଗୋରାଂଟା (ତେଲୁଗୁ), ମୂଳ କୀରଇ (ତାମିଲ),କାଟେମାଥ (ମରାଠୀ), ଜଙ୍ଗଲି ଚୌଲାଇ (ହିନ୍ଦୀ), ଜଙ୍ଗଲି ଚୌଲାଇ (ପଞ୍ଜାବୀ), ତାନ୍ଦଲଜୋ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ବୋନୋଟେ ଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଆର୍ଜେମୋନେ ମେକ୍ସିକାନା
ବିବରଣୀ: ଆର୍ଜେମୋନେ ମେକ୍ସିକାନା ଏକ ବହୁତ ଶକ୍ତ ଜନକ ଗଛ ଅଟେ, ଏହା ଶୁଖିଲା ଏବଂ ଖରାପ ମାଟି ପ୍ରତି ସହନଶୀଳତା ଅଟେ, ଅନେକଥର ନୂଆ ସଡକ ବା ପାଶ୍ୱର୍କୁ କେବଳ ଏହି ଗଛରେ ଆଚ୍ଛାଦିତ ଥିବାର ଦେଖାଯାଏ । ଏଥିରୁ ଚମକଦାର ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର କ୍ଷୀର ବାହାରିଥାଏ । ଏହା ଚରୁଥିବା ପଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଷାକ୍ତ ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହାର ମୂଳ କ୍ଷେତ୍ର ସହ ପଶ୍ଚିମ ୟୁଏସ, ମେକ୍ସିକୋର କିଛି ଭାଗ ଏବଂ ଭାରତର ଅନେକ ଭାଗ ସମେତ ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ରର ଲୋକ ଏହାର ଔଷଧୀୟ ଉପଯୋଗ କରିସାରିଛନ୍ତି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଧତୁରା ଗିଡା (କନ୍ନଡ), ବ୍ରହ୍ମଦାଣ୍ଡୀ (ତେଲୁଗୁ), କୁରୁକ୍କୁ (ତାମିଲ), ପିବଲା ଧୋତରା (ମରାଠୀ), ସତ୍ୟାନାଶୀ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଜଟା ଫୋଲ (ବଙ୍ଗାଳୀ), କଟେଲି/ ସତ୍ୟାନାଶୀ (ହିନ୍ଦୀ), ଦାରୁଡି / ସତ୍ୟାନାଶୀ (ଗୁଜୁରାଟୀ) -
-
ବୋଅରହେବୀୟା ଇରେକ୍ଟା
ବିବରଣୀ: ବୋଅରହେବୀୟା ଇରେକ୍ଟା ୟୁନାଇଟେଡ ଷ୍ଟେଟ୍ସ, ମେକ୍ସିକୋ ଆମେରିକା ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକାର ମୂଳରୁ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହା ସବୁ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ଆଫ୍ରିକାରେ ଏହାର ବିସ୍ତାର ପଶ୍ଚିମ ଆଫ୍ରିକା, ପୂର୍ବରେ ସୋମାଲିୟା ଠାରୁ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଛି । ଏସିଆରେ ଏହା ଭାରତ, ଜାଭା, ମାଲେସିୟା ଏବଂ ଚୀନରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମୁକୁରଟ୍ଟଇ (ତାମିଲ), ପାଣ୍ଡରୀ ପୁନର୍ନାବା (ମରାଠୀ), ତୋ (ହିନ୍ଦୀ), ପାହାଡୀ ପୁନର୍ନାବା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କେସିୟା ଟୋରା
ବିବରଣୀ: କେସିୟା ଟୋରା ଏକ ଘାସ-ରୂପକ ବାର୍ଷିକ ଜଡିବୁଟୀ ଅଟେ ଏହି ଗଛ 30-90 ସେମି ଉଚ୍ଚା ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଏଥିରେ ଏକାନ୍ତର ପର ଭଳି ପତ୍ର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପ୍ରାୟତଃ ପତ୍ର ସାମ୍ନାରେ ତିନି ଯୋଡା ଥାଏ, ଯାହା ଗୋଲ ମୁଣ୍ଡ ସହ ଅଣ୍ଡାକାର ହୋଇଥାଏ । ପତ୍ର ଲମ୍ବା ହୋଇଥାଏ, ଗଛ ଛୋଟ ହୋଇଥିବାରୁ କାଣ୍ଡର ପତ୍ରରୁ ବିଶିଷ୍ଟ ଗନ୍ଧ ଆସିଥାଏ । ଉପଯୋଗ କରିସାରିଛେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ: ନୂଆ ଶେଙ୍ଗା (କନ୍ନଡ), ପେଡା କସିନ୍ଦା (ତେଲୁଗୁ), ଟେଗରାଇ (ତାମିଲ), ତରୋଟା(ମରାଠୀ), ଜଙ୍ଗଲୀ ଦାଲ (ହିନ୍ଦୀ), ଦାଲ ବାଲି ବୁଟୀ (ପଞ୍ଜାବୀ), କୁନବାଦୀୟୋ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଚକୁନ୍ଦା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କେଥରେନ୍ଥସ ପୁସିଲସ
ବିବରଣୀ: କେଥରେନ୍ଥସ ପୁସିଲସ ଏକ ଛୋଟ ଶାବକ ଭଳି, ସିଧା ଛିଡା ହେଉଥିବା ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହା ଭାରତୀୟ ଅଂଚଳର ଅଟେ ଏହାର କାଣ୍ଡରୁ ଅନେକ ଚାରିକୋଣିଆ ଶାଖା ବାହାରିଥାଏ । ପତ୍ରର ଆମ୍ନା- ସାମ୍ନାରେ, ବର୍ଚ୍ଛା ଆକାରର ହୋଇଥାଏ, ଯାହାର ପାଶ୍ୱର୍ କର୍କଶ ହୋଇଥାଏ । ପତ୍ରର ତଳଭାଗ ପତଳା ବାଡିରେ ଯୋଡିହୋଇଥାଏ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗଛରେ କ୍ଷୀର ରସ ରହିଥାଏ । ପତ୍ରର ଉପରି ଭାଗରେଛୋଟ ଧଳା, ଶାବକ ଭଳି ଫୁଲ ଏକା ବା ଯୋଡାରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଅଗ୍ନି ଶିଖା (ତେଲୁଗୁ), ସଙ୍ଗଖଫୁଲି/ ମିଲାଗାଇ ପୁଡୁ (ତାମିଲ), ସଙ୍କାଫି (ମରାଠୀ), ସଦାଫୁଲୀ (ହିନ୍ଦୀ), ନୟନତାରା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କେସିୟା ଟୋରା
ବିବରଣୀ: ସିଲେସିୟା ଆର୍ଜେଂଟି ଏକ ସିଧା ଆରୋମିଲ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯେଉଁଥିରେ ସିଧା ବା ଛୁରୀ ଭଳି ପତ୍ର ଥାଏ । ମୁଣ୍ଡରେ ସାମାନ୍ୟ ଧଳା ବା ଗୋଲାପି ରଙ୍ଗର ଫୁଲ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଗଛ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଅଂଚଳର ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ,ଏହା ପୂରା ଖରାରେ ଭଲ ଭାବରେ ବଢିଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଭଲ ଭାବରେ ପାଣି ବାହାରୁଥିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ରଖାଯାଇପାରେ । ପୁଷ୍ପଗଚ ୮ ସପ୍ତାହ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିପାରିବେ ଏବଂ ମରିଯାଇଥିବା ଫୁଲକୁ ହଟେଇକି ଏହାକୁ ଆହୁରି ବଢାଯାଇପାରିବ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ: କୁକ୍କା (କନ୍ନଡ), କୋଡିଗୁଡ୍ଡୁଆକୁ/ ଗୁନୁଗୁ (ତେଲୁଗୁ), ସଫେଦ ମୁର୍ଗ (ହିନ୍ଦୀ),ପନ୍ନଇ କିରଇ (ତାମିଲ), କୁରୁଡୁ/ କୋଂବଡା (ମରାଠୀ), ଲମ୍ବାଡୁ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ମୋରୋଗ ଝୁଟୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କ୍ଲିୟୋମୀ ଗାଇନେଣ୍ଡ୍ରା
ବିବରଣୀ: କ୍ଲିୟୋମୀ ଗାଇନେଣ୍ଡ୍ରା କ୍ଲିୟୋମୀର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ, ଯାହାର ବ୍ୟବହାର ପରିବା ଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଆଫ୍ରିକାର ଏକ ବାର୍ଷିକ ଜଙ୍ଗଲୀ ଫୁଲର ପ୍ରଜାତି ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଦୁନିଆର ଅନେକ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଭାଗରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ଏହା ଏକ ସିଧା ଶାଖାରେ ବାଂଟି ହୋଇଥିବା ଗଛ ଅଟେ । ଏହାର ଛିଟ ପତ୍ର 3-5 ଅଣ୍ଡାକାର ହୋଇଥାଏ । ଫୁଲ ଧଳା ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ ତିଲୋନୀ (କନ୍ନଡ), ବୋମିଂଟା/ଥେଲା ବାମିତା/ ବେଲାକୁରା (ତେଲୁଗୁ), ନୈବେଲଇ(ତାମିଲ), ପାଣ୍ଢରୀ ତିଲବନ (ମରାଠୀ), ହୁର ହୁର (ହିନ୍ଦୀ), ତିଲବନୀ/ ତିଳମନୀ (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଶ୍ୱେତେହୁଡହୁଡେ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କ୍ଲିୟୋମୀ ବିସ୍କୋସା
ବିବରଣୀ: କ୍ଲିୟୋମୀ ବିସ୍କୋସା ସାଧାରଣତଃ: ବର୍ଷା ଋତୁରେ ମିଳିଥାଏ । ଏହାର ପେଶି ହୋଇଥିବା ପତ୍ରକୁ ରାଜମା ବୀଜକୁ କୀଟ ଦାଉରୁ ରକ୍ଷାକାରୀ ଉପଚାର ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି । ଏହାର ପତ୍ରକୁ ଘା’ ଏବଂ ଛାଇ ଉପରେ ବାହ୍ୟ ଔଷଧ ରୂପେ ଲଗା ଯାଇଥାଏ । ଏହାର ବୀଜ କୃମିନାଶକ ଏବଂ ବାୟୁନାଶକ ରୂପେ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି । ଏହାର ଫୁଲ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ନୟୀ ବାଲା (କନ୍ନଡ), ନାଇକାଦୁଗୁ (ତାମିଲ), ପିଓଲା ତିଲବନ (ମରାଠୀ), ହୁର ହୁର(ହିନ୍ଦୀ), ତିଳବନୀ/ତିଳମନୀ (ଗୁଜରାତୀ), ବୋନ ଶାରଶେ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କୋମେଲିନା ବେଙ୍ଗାଲେଂସିସ
ବିବରଣୀ: କୋମେଲିନା ବେଙ୍ଗାଲେଂସିସ ମୌଳିକ ଭାବରେ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏସିଆ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକାର ଏକ ବାରମାସୀ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ନବୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଦେଶ, ହାଇ, ୱେଷ୍ଟ ଇଣ୍ଡିଜ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାର ଦୁଇ ତଟ ସମେତ ନିଜର ଅଂଚଳରୁ ବାହାରି ବହୁତ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପୁଷ୍ପଣ ଅବଧି ବସନ୍ତରୁ ଥଣ୍ଡା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ, ଏବଂ ବିଷୁବ ରେଖା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଏହା ପୂରା ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଥାଏ । ଏହାର ସମ୍ବନ୍ଧ ପ୍ରାୟତଃ ଖରାପ ମାଟିରୁ ମିଳିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଜିଗାଲୀ/ହିତ୍ତାଗନୀ (କନ୍ନଡ), ବେନ୍ନଦେବିକୁରା/ ଯନ୍ନାଦ୍ରୀ (ତେଲୁଗୁ), କନୁଆ(ପଞ୍ଜାବୀ), କନଙ୍ଗକୋଯାଇ (ତାମିଲ), କେନା (ମରାଠୀ), ବୋକାଂଡା (ଗୁଜୁରାତୀ), ବୋଖାନା/ କନକୋଆ(ହିନ୍ଦୀ) କେଲୋ ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କୋମେଲିନା କମ୍ୟୁନିସ
ବିବରଣୀ: କୋମଲିନା କମ୍ୟୁନିସ ଡେପ୍ଲାଓର ପରିବାରର ଏକ ଘାସ ଭଳି ଗଛ ଅଟେ । ଏଥିରେ ଏହାର ନାମ ଏଥିପାଇଁ ମିଳିଲା, କାରଣ ଏହାର ଫୁଲ କେବଳ ଗୋଟେ ଦିନ ରହିଥାଏ । ଏହା ପୂର୍ବ ଏସିଆର ଅଧିକାଂଶ ଭାଗରେ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ମିିଳିଥାଏ ଚୀନ୍ରେ, ଏହି ଗଛକୁ ୟାଜିକାଓ ଭାବରେ ଜଣାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଜିଗାଲୀ/ ହିତ୍ତାଗନୀ (କନ୍ନଡ), କେନା (ମରାଠୀ), କନୁଆ (ପଞ୍ଜାବୀ), ବୋଖାନୀ / କନକୌଆ (ହିନ୍ଦୀ), ବୋକାଣ୍ଡି (ଗୁଜୁରାତି), କଂସିରା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କୋମେଲିନା ଡିଫ୍ୟୁଜା
ବିବରଣୀ: କୋମେଲିନା ଡିଫ୍ୟୁଜାରେ ବସନ୍ତ ଠାରୁ ଶୀତ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫୁଲ ହୋଇଥାଏ, ଏବଂ ଏହା ଖରାପ ସ୍ଥିତି, ଆର୍ଦ୍ର ଜାଗା ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲରେ ବେଶୀ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଚୀନରେ ଏହି ଗଛର ବ୍ୟବହାର ଜ୍ୱରନାଶକ ଏବଂ ମୁତ୍ର ବର୍ଦ୍ଧକ ଔଷଧ ଭାବରେ କରାଯାଇଥାଏ । ପେଂଟସ ପାଇଁ ଏହି ଫୁଲରୁ ନୀଳ ଡାଇ ମଧ୍ୟ ବାହାର କରାଯାଏ । ଅତିକମ୍ରେ ଏକ ପ୍ରକାଶନରେ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହିତ୍ତାଗନୀ (କନ୍ନଡ), କେନା (ମରାଠୀ), ବୋକାଂଡା (ଗୁଜୁରାତୀ), ବୋଖାନୀ/କନକୌଆ (ହିନ୍ଦୀ), କନୁଆ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଢୋଲସୀରା / ମନୈନା/ କନୈନାଲା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କୋରକୋରସ ଆଲିଟୋରିୟସ
ବିବରଣୀ: ଏହି କଥା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଜ୍ଞାନ୍ତ ନୁହେଁ କି କୋରକୋରସ ଓଲିଟୋରିୟସର ମୂଳ ଉତ୍ସ ଆଫ୍ରିକା ବା ଏସିଆ ଅଟେ । କିଛି ସଂସ୍ଥା ଏହା ମାନନ୍ତି କି ଏହା କିଛି ଅନ୍ୟ ପ୍ରଜାତି ସହିତ ଭାରତ- ବର୍ମା କ୍ଷେତ୍ର ବା ଭାରତରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି । ଏହା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆଫ୍ରିକାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶରେ ଜଙ୍ଗଲୀ ବନସ୍ପତି ବା ଫସଲ ଭାବରେ ବଢୁଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : କାଡ ଛୁଂଚଲୀ (କନ୍ନଡ), ପେରୁମ ପୁନାକୁ (ତାମିଲ, ତେଲୁଗୁ), ମୋଠୀ ଚୁଂଚ (ମରାଠୀ),ଜଙ୍ଗଲୀ ଜୁଟ (ହିନ୍ଦୀ), ଚୁଂଚ/ ରାଜଗରୀ (ଗୁଜୁରାତୀ), ଭୁଙ୍ଗୀ ପାତ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଜଙ୍ଗଲୀ ସନ (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
କୋରକୋରସ ଏଷ୍ଟ୍ୟୁଅନ୍ସ
ବିବରଣୀ: କୋରକୋରସ ଏଷ୍ଟ୍ୟୁଅନ୍ସ ଉଜାଡ଼ ଜମି ଉପରେ ସମୁଦ୍ରୀ ଉପରିଭାଗରୁ ଆରମ୍ଭ କରି 2000 ମିଟର ଉଚ୍ଚ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢୁଥିବା ଏକ ସାଧାରଣ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ଏକ ଛୋଟ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହାର ସିଧା, ଛିଟ ଶାଖାଥିବା କାଣ୍ଡ ଥାଏ । ଅଣ୍ଡାକାର, ନୁକୀଲୀ, ସବୁଜ ପତ୍ର ଉପରେ ଦାନ୍ତେଦାର ପାଶ୍ୱର୍ ରହିଥାଏ, ବହୁତ ଛୋଟ ପତ୍ର ଆମ୍ନା- ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଡୁଣ୍ଡୁ ବଟ୍ଟୀ (କନ୍ନଡ), ଝୁନୁମୂ (ତେଲୁଗୁ), କଟ୍ଟୁଟ୍ଟୁଟୀ (ତାମିଲ), ଚିକଟା (ମରାଠୀ),ଜଙ୍ଗଲୀ ଜୁଟ (ହିନ୍ଦୀ), ଜଙ୍ଗଲୀ ସନ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଚୁଞ୍ଚ/ରାଜଗରୀ (ଗୁଜୁରାତୀ), ଭୁଙ୍ଗୀ ପାତ/ କାଲ ଚୀରା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କୋରକୋରସ ଏକ୍ୟୁଟେଂଗ୍ୟୁଲସ
ବିବରଣୀ: କୋରକୋରସ ଏକ୍ୟୁଟେଂଗ୍ୟୁଲସ ଏକ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହାର କାଣ୍ଡ ରୁଆଦାର ହୋଇଥାଏ, ବିଶେଷକରି ଗୋଟେ ପାଶ୍ୱର୍ । ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଅଣ୍ଡାକାର ଠାରୁ ଚଉଡ଼ା ଅଣ୍ଡାକାର ହୋଇଥାଏ, ପାଶ୍ୱର୍ ମୁନିଅଁ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ମଧ୍ୟରୁ କିଛିର ତଳ ଭାଗରେ କଡ଼ା ରୁଆ ହୋଇଥାଏ ଯାହା ତଳୁ ଗୋଲ ହୋଇଥାଏ, ଏହା ତୀକ୍ଷ୍ଣ ବା କିଛି ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରଜନନ ଅଙ୍ଗ ମୁଖ୍ୟତଃ ସିରା ଏବଂ ସିରା ମଧ୍ୟ ଭାଗରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଚୁଂଚୁଲୀ ସୋପୁ (କନ୍ନଡ), ପେରାତୀ (ତାମିଲ, ତେଲୁଗୁ), କଡୁ ଚୁଂଚ (ମରାଠୀ),ଜଙ୍ଗଲୀ ଜୁଟ (ହିନ୍ଦୀ), ଚୁଂଚ / ରାଜଗରୀ (ଗୁଜୁରାତୀ), ନାଲଟା ପାତ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଜଙ୍ଗଲୀ ସନ / ଜଙ୍ଗଲୀ ଜୁଟ (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ସାୟନୋଟିସ ଏକ୍ସିଲରୀଜ
ବିବରଣୀ: ସାୟନୋଟିସ ଏକ୍ସିଲରୀଜ କୋମେଲିନେସୀ ପରିବାରର ବାରମାସୀ ଗଛର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ଏହା ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦ୍ୱୀପ, ଦକ୍ଷିଣ ଚୀନ, ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିୟାର ମୌଳିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ବର୍ଷ ଦିନିଆ ଜଙ୍ଗଲ, କାଠ ବଣ ଏବଂ କାଠ ଘାସ ଥିବା କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଢ଼ିଥଶଏ । ଭାରତରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଔଷଧୀୟ ଗଛ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଇଗାଲୀ (କନ୍ନଡ), ନୀରପୁଲ (ତାମିଲ), ବିଂଚକା (ମରାଠୀ), ଦିବାଲିୟା (ହିନ୍ଦୀ),ନାରିୟେଲି ଭଜୀ (ଗୁଜୁରାତୀ), ଝୋରାଦନ / ଉରୀଦାନ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
କନୈବିସ ସଟାଇବା
ବିବରଣୀ: କନୈବିସ ସଟାଇବା ଏକ ବାର୍ଷିକ ଘାସ ରୂପୀ ଫୁଲ ଥିବା ଗଛ ଅଟେ, ଯାହା ପୂର୍ବ ଏସିୟାର ଅଂଚଳରୁ ବିକଶିତ ହୋଇଛି, କିନ୍ତୁ ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଚାଷ ହେବା କାରଣରୁ ଏବେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜାଗାରେ ମିଳିଥାଏ । ଏହାର ଚାଷ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ହିଁ ଔଦଗିକ ଫାଇବର, ବୀଜର ତେଲ, ଖାଦ୍ୟ, ମନୋରଞ୍ଜନ, ଧାର୍ମିକ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ମନଃ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଔଷଧ ପାଇଁ କାରାଯାଇଥାଏ । ବ୍ୟବହାର ଆଧାର ଉପରେ ଗଛର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାଗକୁ ଭିନ୍ନ ଭାବରେ କଟାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଗାଞ୍ଜା / ଭାଙ୍ଗ (ହିନ୍ଦୀ, ପଞ୍ଜାବୀ, ବଙ୍ଗାଳୀ), ଭଙ୍ଗୀ / ଗାଞ୍ଜା (କନ୍ନଡ),ଭାଙ୍ଗ (ମରାଠୀ, ଗୁଜୁରାତୀ), ଅଲାତମ / ଅନନ୍ତା ମୂଳୀ (ତାମିଲ), ଭଙ୍ଗିୟାକୁ / ଗାଞ୍ଜା ଚେଟୁ (ତେଲୁଗୁ) -
-
କୋରୋନୋପସ ଡିଡାୟମସ
ବିବରଣୀ: କୋରୋନୋପସ ଡିଡାୟମସ ସାମାନ୍ୟତଃ କମ ପ୍ରସାରିତ ହେଉଥିବା ବାର୍ଷିକ ଘାସ ରୂପୀ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହାକୁ ଅନେକ ଲମ୍ବା କାଣ୍ଡ, ଗଭୀର ଆଞ୍ଜେଲ ବାଲା ପତ୍ର ଏବଂ ଛୋଟ ଧଳା ଫୁଲରୁ ଚିହ୍ନି ହୋଇଥାଏ । ଏଥିରେ କ୍ଷୀପ୍ର ଗନ୍ଧ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ପେଶିଲେ ବଗିଚାର ଖାନସୁର ପରି ଗନ୍ଧ ଆସିଥାଏ । ଏହାର ମୌଳିକ କ୍ଷେତ୍ର ଭୂମଧ୍ୟସାଗର । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଭନିୟା ବୁଟୀ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଜଙ୍ଗଲୀ ହାଲା/ ପିତପପଡା (ହିନ୍ଦୀ), ଗଚ୍ଚୁ କୋନ୍ତବରୀ(କନ୍ନଡ), ଗାଜୋର ପତ୍ତା / ବକୋସ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ବିଶ୍ୱମୁଙ୍ଗଲୀ (ତେଲୁଗୁ) -
-
ଚିନୋପୋଡିୟମ ଏଲ୍ୱମ୍
ବିବରଣୀ: ଚିନୋପୋଡିୟମ ଏଲ୍ୱମ୍ କ୍ଷୀପ୍ର ଗତିରେ ବଢୁଥିବା ତୃଣ ବାର୍ଷିକ ଅଟେ, ଯାହାକୁ ଉତ୍ତର ଭାରତରେ ବହୁତ ମାତ୍ରାରେ ଅମଳ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଖିଆ ଯାଇଛି ଏବଂ ଏହାକୁ ବଥୁଆ ନାମକ ଖାସ୍ୟ ଫସଲ ନାମରେ ଜାଣିଛନ୍ତି । ବହୁ ମାତ୍ରାରେ ଚାଷ କାରଣରୁ ଏହାର ମୂଳ ପ୍ରଦେଶର ସୂଚନା ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ୟୁରୋପର ଅଧିକାଂଶ ଭାଗର ସମାବେଶ ଅଛି, ଯେଉଁଠି ଲିନିୟସ 1753 ରେ ଏହି ପ୍ରଜାତିର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଥିଲେ । ଆଫ୍ରିକା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଜିୟା, ଉତ୍ତର ଆମେରିକା, ଓସୋନିୟା ଭଳି ଜାଗାରେ ଏହାର ପରିସ୍ଥିତି ବହୁତ ପ୍ରାକୃତିକ ଅଟେ ଏବଂ ଏବେ ଏହା ହାରାହାରି ସବୁ ଜାଗାରେ ନାଇଟ୍ରୋଜନରେ ଭରପୁର ମାଟିରେ, ବିଶେଷକରି ଉଜାଡ଼ ଜମିରେ ମିଳିଥାଏ (ସସମ୍ଭବତଃ ଆଂଟାର୍କଟିକା ମଧ୍ୟ) । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : -
-
ଡଟୁରା ମେଟେଲେ
ବିବରଣୀ: ଡଟୁରା ମେଟେଲେ ଝାଡି ଭଳି ବାର୍ଷିକ ବା ବାରମାସୀ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହା ଭାରତ ଭଳି ଦୁନିଆର ସବୁ ଗରମ ପ୍ରଦେଶ ଜଙ୍ଗଲରେ ଉଠିଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ରାସାୟନିକ ଏବଂ ସଜାଇବା ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟ ପାଇଁ ସାରା ଦୁନିଆରେ ଏହାର ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଧତୁରା ଗିଡା (କନ୍ନଡ), ଧୋତ୍ରା (ମରାଠୀ), ଧତୁରା (ହିନ୍ଦୀ), ଉମତ୍ତନ (ତାମିଲ),ଏରି-ଉମ୍ମିତା / ତେଲା- ଉମ୍ମେଥା (ତେଲୁଗୁ) ଧତୁରା (ଗୁଜୁରାଟୀ), ଧତୁରା (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଧତୋରା (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ଡାଇଜେରା ଆର୍ବେସିସ
ବିବରଣୀ: ଡାଇଜେରା ଆର୍ବେସିସ ସରଳ ସଂରଚନାତ୍ମକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହାର ଶାଖାଗୁଡ଼ିକ ତଳୁ ଉପର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବଢ଼ିଥାଏ, କାଣ୍ଡ ଏବଂ ଡାଳ ଆରୋମିଲ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଯଦି ରୁଆ ହୋଇଥାଏ, ତେବେ ବହୁତ କମ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଫିକା ରଙ୍ଗର ଉଠିଥିବା ଧାର ଥାଏ । ପତ୍ର ଗୁଡିକର ଧାର ସଙ୍କରୀ ରେଖା ଚଉଡ଼ା ଅଣ୍ଡାକାର ହୋଇଥାଏ ବା ବହୁତ କମ ମାମଲାରେ ଅର୍ଦ୍ଧଗୋଲାକାର ହୋଇଥାଏ । ଏହାର ଫୁଲ ଆରୋମିଲ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାର ରଙ୍ଗ ଗୋଲାପୀରୁ ଘନ ଲାଲ ବା ଲାଲ ସହ ଧଳା ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ଫଳ ହେବା ପରେ ସବୁଜ ରଙ୍ଗ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଗୋରାଚୀ ପାଲୟା (କନ୍ନଡ), ଚେଂଚଲକୂରା (ତେଲୁଗୁ), ଥୋୟାକୀରାଇ (ତାମିଲ),କୁଞ୍ଜାରୁ (ମରାଠୀ) ଇହସୁଆ / କୁଞ୍ଜାରୁ (ହିନ୍ଦୀ), କଞ୍ଜାରୋ (ଗୁଜୁରାତି), ଲତା ମହାବରିୟା / ଲତାମାହୁରୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଇହସୁଆ (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ୟୁଫୋର୍ବିୟା ଜେନିକ୍ୟୁଲେଟା
ବିବରଣୀ: ୟୁଫୋର୍ବିୟା ଜେନିକ୍ୟୁଲେଟା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆମେରିକାର ମୌଳିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହା ସବୁ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଦେଶରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ଅନେକ ତୃଣନାଶକ ଏହାକୁ ନୟନ୍ତ୍ରିତ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ, ଯାହା କାରଣରୁ ଏହା ଦୁନିଆର ଅନେକ ଭାଗରେ କ୍ଷୀପ୍ର ଗତିରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଛି, ଏହି ଗଛକୁ ଦକ୍ଷିଣ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ସଜାଇବା ଗଛ ଭାବରେ ଜଣାଯାଏ, ଯେବେ ଭାରତ ଏବଂ ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡରେ ଏହାକୁ ଅନାବନା ଘାସ ଭାବରେ ଜାଣିଥାନ୍ତି, ଯେଉଁଠି ଏହା କପା ଏବଂ କୃଷିକ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ହାଲ ଗୌରି ସୋପୁ (କନ୍ନଡ) ନାନାବାଲା (ତେଲୁଗୁ), ବାରୋ କୋରାନୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ), କୁଟୁରକ କଲ୍ଲୀ (ତାମିଲ) ମୋଟୀ ଦୁଧେଳୀ (ଗୁଜୁରାତୀ) -
-
ୟୁଫୋର୍ବିଆ ହାଇପରିସୀଫୋଲିୟା
ବିବରଣୀ: ୟୁର୍ଫୋର୍ବିଆ ହାଇପରିସୀଫୋଲିୟା ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆମେରିକାରୁ ବହାରି ଆସିଛି ଏବଂ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଭାରତରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇସାରିଛି । ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆଫ୍ରିକାରେ ଏହାର ବିତରଣ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ, କାରଣ ପ୍ରାୟତଃ ଏହାକୁ ୟୁଫୋର୍ବିୟା ଇଣ୍ଡିକା ଲାମ ରୂପେ ବୁଝି ନିଆଯାଇଥାଏ । ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ ହାଲ ଗୋଡି ସୋପୁ (କନ୍ନଡ), ଦୁଧୀ (ମରାଠୀ), ଦୁଧେଲି (ଗୁଜୁରାତୀ), ଚିନ୍ନମ୍ମନପଚାରସୀ (ତାମିଲ), ଛୋଟୀ ଦୁଧେଲି (ହିନ୍ଦୀ), ଦୁଧେଲି (ପଞ୍ଜାବୀ), ମାନସାମୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ -
-
ନେଫେଲିୟମ ପରପରିୟମ
ବିବରଣୀ: ନେଫେଲିୟମ ପରପରିୟମ ଅଧିକ ତାପମାନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁତ ଅଧିକ ପ୍ରସାରିତ ଏବଂ ସାଧାରଣ ଅଟେ, ଯଦିଓ ଏଥିରୁ କିଛି ଦୁନିଆରେ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ପର୍ବତରେ ବା ଉପୋଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଦେଶରେ ମିଳିଥାଏ । ଆମେରିକାନ ପେଣ୍ଟେଡ ଲେଡୀ କୀଟ ପାଇଁ କଡୱିଡ୍ସ ମହତ୍ତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖାଦ୍ୟ ଉତ୍ସ ଅ।ଟେ । ଏହି ପ୍ରଜାତିର ସତ୍ୱ ସହ ଏଥିରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ଯୌଗିକରେ ଅନେକ ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ମିଳିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ – ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ -
-
ଇପୋମିୟା ଏକ୍ୱେଟିକା
ବିବରଣୀ: ଇପୋମିୟା ଏକ୍ୱେଟିକା ଏକ ଅର୍ଦ୍ଧ-ଜଳୀୟ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହାକୁ ନରମ ଡାଳ କାରଣରୁ ପରିବା ଭାବରେ ଜଣାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ଉତ୍ପତ୍ତି ଅଂଚଳ ଜ୍ଞାନ୍ତ ନାହିଁ । ଏହା ସାମାନ୍ୟତଃ ପୂର୍ବ, ଦକ୍ଷିଣ ,ବଂ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଚାଷ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଜଳୀୟ ମାର୍ଗରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବରେ ବଢ଼ିଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ବହୁତ କମ ଯତ୍ନର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ । ଇଣ୍ଡୋନେସୀୟ, ବର୍ମୀଜ,ଥାଇ, ଲାଓ, କମ୍ବୋଡିୟାଇ, ମଲାୟ, ଭିଏତନାମିଜ, ଫିଲିପିନୋ ଏବଂ ଚିନୀ ଖାଇବାରେ ଏହାର ବହୁପରିମାଣରେ ଉପଯୋଗ ହୋଇଥାଏ, ମୁଖ୍ୟତଃ ଗ୍ରାମୀଣ ବା କାମ୍ପୁଂଗ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଥାଂଟିକଡା / ଥୁଟି କୁରା (ତେଲୁଗୁ), ବେଲ (ପଞ୍ଜାବୀ), କଲମୀ (ହିନ୍ଦୀ), ନୀଚୀ ଭାଜୀ/ଖଣ୍ଡ କୋଲୀ (ମରାଠୀ), ନାରୋ / କାଲାଦାନା (ଗୁଜୁରାଟୀ), କୋଲମୀ ଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
ଇପୋମିୟା ନିଲ୍
ଇପୋମିୟା ପେସ ଟାଇଗ୍ରାଇଡ଼ିସ୍
ଲ୍ୟୁକସ ଏସ୍ପେରା
ଲ୍ୟୁକସ ମାର୍ଟିନିସେଂସିସ
ମିଟ୍ରାକାର୍ପସ ବିଲୋସସ
ଅକ୍ସାଲିସ କାର୍ନିକ୍ୟୁଲେଟା
ପାର୍ଥେନିୟମ ହିଟେରୋଫୋରସ
ଫିଲେଂଥସ ନିରୁରୀ
ଫାଇସେଲିସ ମିନିମା
ଫିଲେଂଥସ ମେଡେରସପେଂଟେସିସ୍
ପୋର୍ଟ୍ୟୁଲାକା ଓଲେରାସୀ
ସୋଲାନମ ନାଇଗ୍ରମ୍
ଟ୍ରାୟଏନ୍ଥୀମା ମୋମେନାଗାୟନା
ଟ୍ରାୟଏନ୍ଥୀମା ପୋର୍ଟ୍ୟୁଲାକେଷ୍ଟ୍ରମ
ଟ୍ରାଇଡେକ୍ସ ପ୍ରୋକମ୍ବେନ୍ସ
ଜେନ୍ଥିୟମ୍ ଷ୍ଟ୍ରୁମାରିୟମ୍
ସାଇପେରସ୍ ରୋଟଂଡସ୍
ସାଇପେରସ୍ କମ୍ପ୍ରେସସ୍
ଫିମ୍ବ୍ରିଷ୍ଟାଇଲିସ୍ ମିଲିଶିଏ
-
ଇପୋମିୟା ନିଲ୍
ବିବରଣୀ: ଇପୋମିୟା ନିଲ୍ ଆଜି ଠାରୁ 1000 ବର୍ଷରୁ ବି ଅଧିକ ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ଔଷଧୀୟ ବନସ୍ପତି ରୂପେ ସବୁଠାରୁ ପ୍ରଥମେ ଚୀନ୍ରୁ ଜାପାନ ଅଣାଯାଇଥିଲା । ଅଣାଯିବା ପରେ ବଗିଚାରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରରେ ଲଗା ଯାଇଥାଏ ଏବଂ ବଗିଚା ପ୍ରକାରରେ ବଂଶଜ ଏବେ ଜଙ୍ଗଲୀ ପ୍ରଜାତି ପରି ବଢ଼ି ଥାଏ । ଏହା ଏକ ଉପରେ ଚଢ଼ିବା ବାଲା ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଯେଉଁଥିରେ ତିନି-ସରା ବାଲା ପତ୍ର ହୋଇଥାଏ । ଏହାର ଫୁଲ କିଛି ସେଂଟିମିଟର ଚଉଡ଼ା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ନୀଳ, ଗୋଲାପି ରଙ୍ଗର କେତେକ ପ୍ରକାର ଏବଂ କେବେ କେବେ ଧଳା ଧାର ଯୁକ୍ତ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସାଂଗୁପୁ (ତାମିଲ), ନିକାଲାମୀ (ମରାଠୀ), ନିକାଲାମୀ (ହିନ୍ଦୀ), କାଲା ଦାନ ବେଲ(ପଞ୍ଜାବୀ), କୋଲିବିଟ୍ଟୁଲୁ (ତେଲୁଗୁ), ନାରୋ/ କାଲାଦାନା (ଗୁଜରାତୀ ), ନିକୋଲ୍ମୋ ଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଇପୋମିୟା ପେସ ଟାଇଗ୍ରାଇଡ଼ିସ୍
ବିବରଣୀ: ଇପୋମିୟା ପେସ୍ ଟାଇଗ୍ରାଇଡ଼ିସ୍ ଏକ ରୋୟେଂଦାର ଲତା ଏବଂ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ବିସ୍ତାରକାରୀ ବା ଦୁଇଗୁଣ ହେବା ବାଲା ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହା ଏକ ଘାସ-ରୂପକ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହା ପୂରା ଭାରତରେ 4000 ଫୁଟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତର ଉଚ୍ଚ ପର, ତଟୀୟ ପଡ଼ିଆରୁ ଆରମ୍ଭ କରି 750-900 ମିଟର ଉଚ୍ଚତା ଉପରେ କୃଷି-ଯୋଗ୍ୟ ଜମିରୁ ମିଳିଥାଏ । ହୃଦୟ ଆକାରର ଏହାର ପତ୍ର ଲମ୍ବା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପତ୍ରର ଧାରରେ 9-19 ସହାୟିକା ହୋଇଥାଏ । ତୁରୀ ଆକାରରର ଏହି ଫୁଲରେ ପାଂଚଟି ବିନ୍ଦୁ ହୋଇଥାଏ । ଏହା ଲାଲ, ଗୋଲାପି ବା ଧଳା ହୋଇପାରେ ଏବଂ ସନ୍ଧ୍ୟା 4ଟା ପରେ ଖୋଲେ ଏବଂ ଏହାର ପୁଷ୍ପଣ ଅବଧି ସେପ୍ଟେମ୍ବର ଏବଂ ନଭେମ୍ବର ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଚିକୁନୁବୂ/ ମେକାମାଣ୍ଡୁଗୁ (ତେଲୁଗୁ) ବାଘପଦୀ (ମରାଠୀ), ବେଲ (ହିନ୍ଦୀ, ପଞ୍ଜାବୀ), ନାରୋ/ କାଲାଦାନା (ଗୁଜରାତୀ ), ଅଙ୍ଗୁଳୀ ଲୋଟା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
-
-
ଲ୍ୟୁକସ ଏସ୍ପେରା
ବିବରଣୀ: ଲ୍ୟୁକସ ଏସ୍ପେରା ଲ୍ୟୁକସ ଶ୍ରେଣୀ ଏବଂ ଲେମିସୀ ପରିବାରର ଗଛର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ତେବେ ଉଠିଥିବା ସ୍ଥାନ ଅନୁସାରେ ପ୍ରଜାତିର ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ସାଧାରଣ ନାମ ହୋଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ସାଧାରଣତଃ ଥୁମ୍ବେ ବା ଥୁମ୍ବଇ ନାମରେ ଜଣାଯାଇଥାଏ । ପୂରା ଭାରତରେ ମିଳୁଥିବା ଏହି ବନସ୍ପତି ଔଷଧ ଏବଂ କୃଷି ବିଜ୍ଞାନରେ ଅନେକ ଗୁଡ଼ିଏ ଉପଯୋଗ ଅଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଥୁମ୍ବୀ ସୋପୁ (କନ୍ନଡ଼), ଥୁମ୍ମୀ (ତେଲୁଗୁ), ଥୁମ୍ବଇ (ତାମିଲ), ତାମ୍ବା (ମରାଠୀ), କୁବି (ଗୁଜରାତୀ ), ସ୍ୱାତା ଦ୍ରୋନ/ ଘୁଲଫୀ/ ଦାନ କଳଶ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଲ୍ୟୁକସ ମାର୍ଟିନିସେଂସିସ
ବିବରଣୀ: ଲ୍ୟୁକସ ମାର୍ଟିନିସେଂସିସ ଏକ ସିଧା ଛିଡ଼ା ହେଉଥିବା ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ପ୍ରାୟତଃ ଏହାର ଅସ୍ପଷ୍ଟ କାଣ୍ଡ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ରୁଆଦାର ହୋଇଥାଏ । ପତ୍ର ଆମ୍ନା-ସାମ୍ନା ହୋଇଥାଏ, ଅଣ୍ଡାକାରରୁ ନେଇ ଅଣ୍ଡାକର- ବରଛା ପରି ଆକାର ସହିତ ପାଶ୍ୱର୍ ଦାନ୍ତେଦାର ହୋଇଥାଏ । ଛୋଟ ଧଳା ଫୁଲ ପୂରା କାଣ୍ଡ ଉପରେ ମଝିରେ-ମଝିରେ ଗୋଲ ପରି ଗୁଚ୍ଛ ଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ । କଂଟା ପର ଦେଖାଯାଉଥିବା ଫଳର ବାହାର ପଙ୍ଖା ଏହାକୁ ରୁଆଦାର ରୂପ ଦେଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ତୁମ୍ବୀ ସୋପୁ (କନ୍ନଡ଼), ପେରୁମ୍ତୁମ୍ବଇ (ତାମିଲ), କୁବି (ଗୁଜରାତୀ ), ଶ୍ୱେତ ଦ୍ରୋନ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ମିଟ୍ରାକାର୍ପସ ବିଲୋସସ
ବିବରଣୀ: ମିଟ୍ରାକାର୍ପସ ବିଲୋସସ ସିଧା ଛିଡ଼ା ବା ବିସ୍ତାରିତ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ, ଯାହା ଲମ୍ବା ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଯାହାର କାଣ୍ଡ ଅସ୍ପଷ୍ଟ ବା କମ୍ ବା ଅଧିକ ଶାଖା ଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଉପଶାଖା ଛୋଟ, କୁଂଚିତ ଏବଂ ଦବି ରହିଥିବା ବାଳ ଏବଂ ବିସ୍ତାରିତ ବାଳ ଯୁକ୍ତ ପ୍ରଜନନରେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥାନ୍ତି, ପୁରୁଣା ପତ୍ରର ଉପର ଆବରଣ ଶେଷରେ ବାହାରି ଯାଇଥାଏ, ଅନେକ ଥର ଏହାର ତଳ ଅଂଶ ଅନେକ ପରିମାଣରେ କାଠ ପରି ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ -
-
ଅକ୍ସାଲିସ କାର୍ନିକ୍ୟୁଲେଟା
ବିବରଣୀ: ଅକ୍ସାଲିସ କାର୍ନିକ୍ୟୁଲେଟର, ଅର୍ଥାତ୍ କ୍ରପିଂ ବୁଡ଼ସାରେଲ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ କୋମଳ ଦେଖାଯାଉଥିବା, କମ୍ ବଢ଼ୁଥିବା, ଘାସ-ରୂପକ ଗଛ ଅଟେ । ଏହି ପ୍ରଜାତି ସମ୍ଭବତଃ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆରୁ ଆସିଛି । ଏହାର ବିବରଣୀ ସର୍ବପ୍ରଥମେ 1753 ରେ ଲିନିୟସ ଦ୍ୱାରା ଇଟାଲୀରୁ ନିଆଯାଇଥିବା ନମୁନା ସାହାଯ୍ୟରେ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଧରାଯାଇଥାଏ କି ଇଟାଲୀରେ ଏହା 1500 ପୂର୍ବରୁ ଆସିଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଅମରୁଲ/ ଖଟଟୀ ମିଠଠୀ ଘାସ/ ଚୁକା (ହିନ୍ଦୀ, ଖଟଟୀ ବୁଟି (ପଞ୍ଜାବୀ), ଉପ୍ପିନାସୋପୁ (କନ୍ନଡ଼), ପାଲିୟାକିରୀ (ତାମିଲ), ଅମରୁଲଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଅମରୁଲ (ଗୁଜରାତୀ ), ନୂନିୟା ଘାସ(ବଙ୍ଗାଳୀ), ଅମ୍ବୁଟୀ (ମରାଠୀ), ପୂଲିଚିନ୍ତା/ ଆମ୍ବୋଟୀକୁରା (ତେଲୁଗୁ) -
-
ପାର୍ଥେନିୟମ ହିଟେରୋଫୋରସ
ବିବରଣୀ: ପାର୍ଥେନିୟମ ହିଟେରୋଫୋରସ ଉଜାଡ ଜମିରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ସଡ଼କ ପାଶ୍ୱର୍ ସାମିଲ ଅଟେ । ଏହା ଚାରଣଭୂମି ବା କ୍ଷେତରେ ବଢ଼ିଥାଏ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରାୟତଃ ଭାରୀ କ୍ଷତି ହୋଇଥାଏ, ଏଥିପାଇଁ ଏହାର ସାଧାରଣ ନାମ ଅକାଳ ତୃଣ ଅଟେ । ଅନୁପ୍ରବେଶକାରୀ ରୂପେ, ଏହା ପ୍ରଥମେ ଆମଦାନୀ ଗହମରେ ପ୍ରଦୂଷକ ରୂପେ ଦୃଷ୍ଟି ଗୋଚର ହୋଇଛି । ଏହା ଗଛ ଏଲେଲୋପାଥିକ (ଅନ୍ୟ ଗଛ ପାଇଁ କ୍ଷତିକାରକ) ରସାୟନର ଉତ୍ପାଦନ କରେ, ଯାହା ଫସଲ ଏବଂ ଚାରଣଭୂମିର ଅନ୍ୟ ଫସଲ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥି ସହିତ ଏହାର ଏଲର୍ଜନ୍ସ ମନୁଷ୍ୟ ଏବଂ ପଶୁଙ୍କୁ ବି ପ୍ରଭାବିତ କରେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : କଂଗ୍ରେସ (କନ୍ନଡ଼) ବୟାରିଭାମା (ତେଲୁଗୁ) ବିଷପୂନ୍ଦୂ (ତାମିଲ), ଗାଜର ଗବତ(ମରାଠୀ), ଗାଜୋର ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ଗାଜର ଘାସ (ହିନ୍ଦୀ), କଂଗ୍ରେସ ଘାସ (ପଞ୍ଜାବୀ), କଂଗ୍ରେସ -
-
ଫିଲେଂଥସ ନିରୁରୀ
ବିବରଣୀ: ଫିଲେଂଥସ ନିରୁରୀ ବହୁତ ଅଧିକ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ପର ତଟୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ଗେଲ ଅଫ ଦ ୱିଣ୍ଡ, ଷ୍ଟୋନବ୍ କରୀ ବା ସୀଡ୍-ଅଣ୍ଡର-ଲିଫ୍ ନାମରେ ଜଣା ଯାଇଥାଏ । ଏହା ସ୍ପର୍ଜେଜ୍ର ଏକ ସମ୍ବନ୍ଧୀ ଅଟେ, ଯାହା ପରିବାର ଫିଲେଂଥେସୀର ଫିଲେଂଥସ ଶ୍ରେଣୀର ଅଟେ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ନେଲ୍ଲୀ ଗିଡ଼ା (କନ୍ନଡ଼) ନେଲାଉସିରୀ (ତେଲୁଗୁ) କୀଲାନେଲ୍ଲୀ (ତାମିଲ), ଭୁଇବାଲୀ(ମରାଠୀ), ହଜାରଦାନା (ହିନ୍ଦୀ, ପଞ୍ଜାବୀ), ଭୋୟ ଅମାଲୀ (ଗୁଜରାତୀ ), ବୁଇ ଆମ୍ଲା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଫାଇସେଲିସ ମିନିମା
ବିବରଣୀ: ଫାଇସେଲିସ ମିନିମା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଉଷ୍ଣକଟିବନ୍ଧୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରୁ ମିଳୁଥିବା ଏକ ବାର୍ଷିକ ବନସ୍ପତି ଅଟେ । ଏହାର ପତ୍ର କୋମଳ ଏବଂ ନରମ ହୋଇଥାଏ (ରୁଆଦାର ନୁହେଁ), ଯେଉଁଥିରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଦାନ୍ତେଦାର ପାଶ୍ୱର୍ ହୋଇଥାଏ । ଦୁଧିଆରୁ ହାଲୁକା ହଳଦିଆ ଫୁଲ ପରେ କାଗଜୀ ଆବରଣ ଭିତରେ ଘୋଡ଼େଇ ହୋଇଥିବା ହଳଦିଆ ଫଳ ଆସିଥାଏ ଯାହା ଶୁଖି ଧୂସର ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଫଳ ପୂରା ପାଚିଯିବା ପରେ ତଳେ ପଡିଯାଏ । ଏହି ଗଛରେ ଅନାବନାଘାସ ବାଲା ଲକ୍ଷଣ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ପ୍ରାୟତଃ ଉଜାଡ଼ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବଢୁଥିବାର ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସାନା ଗୁପାତେ ଗିଡ଼ା (କନ୍ନଡ଼), ବୁଦା ଭୁସାଦା (ତେଲୁଗୁ), କୁପଂତୀ (ତାମିଲ), ରାନ୍ପୋପଟୀ (ମରାଠୀ), ଚିରପୋଟା (ହିନ୍ଦୀ), ପୋପଟୀ (ଗୁଜରାତୀ), ଭମ୍ବୋଡେନ୍ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଠସକା/ଧୁଲୀ ମୌରା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଫିଲେଂଥସ ମେଡେରସପେଂଟେସିସ୍
ବିବରଣୀ: ଫିଲେଂଥସ ମେଡେରସପେଂଟେସିସ୍ ଏକ ସିଧା ବ୍ୟାପୁଥିବା, ଅଦୃଶ୍ୟରୁ ବହୁତ ଅଧିକ ଡାଳ ଯୁକ୍ତ, ବାର୍ଷିକରୁ ବାରମାସୀ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହାର କାଣ୍ଡ କମ୍ ବା ଅଧିକ କାଠ ଯୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଏକ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ତିଷ୍ଠିପାରେ । ଗଛକୁ ଜଙ୍ଗଲରୁ କାଟି ତାହାର ବ୍ୟବହାର ସ୍ଥାନୀୟ ଅଂଚଳରେ ଔଷଧ ରୂପେ କରାଯାଇଥାଏ । ତାକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ବଜାରରେ ବିକ୍ରି କରାଯାଏ ଏବଂ ଏଥି ସହିତ ଫାର୍ମାସିଟିକଲ୍ ଉତ୍ପାଦ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଔଦ୍ୟୋଗିକ ସ୍ତରରେ ବି ଏହାର ବିକ୍ରି ହୋଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଆଡୁ ନେଲ୍ଲୀ ହୁଲ୍ଲୁ (କନ୍ନଡ଼), ନେଲାଉସିରୀ (ତେଲୁଗୁ), କୀଲାନେଲ୍ଲୀ (ତମିଲ),ଭୁଇବାଲୀ (ମରାଠୀ), ଭୋୟ ଅମାଲୀ (ଗୁଜରାତୀ), ହଜାର ମୋନୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ବଡ଼ା ହଜାରଦାନା/ ହଜାରମଣୀ (ହିନ୍ଦୀ), ଦାନା ଯୁକ୍ତ ବୁଟି (ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ପୋର୍ଟ୍ୟୁଲାକା ଓଲେରାସୀ
ବିବରଣୀ: ପୋଟ୍ୟୁଲେକା ଓଲେରାସୀ, ଅର୍ଥାତ୍ ପର୍ସନେଲ୍ର ଚିକ୍କଣ, ଲାଲ ପରି, ଅଧିକାଂଶତଃ ତଳକୁ ନଇଁ ରହୁଥିବା କାଣ୍ଡ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପତ୍ର, ଯାହା ଏକାନ୍ତର ବା ଆମ୍ନା-ସାମ୍ନା ହୋଇପାରେ, କାଣ୍ଡର ଜୋଡ଼ ଏବଂ ମୁଣ୍ଡିରେ ଗୁଚ୍ଛ ମହଜୁଦ ହୋଇଥାଏ । ଫୁଲ ପ୍ରାତଃ ସହକାରେ କେବଳ କିଛି ଘଂଟା ପାଇଁ ପତ୍ରର ଝାଡ଼ି ବା କ୍ଲମ୍ ମଧ୍ୟରେ ଏକାକୀ ଖୋଲିଥାଏ । ଏହା ସର୍ବପ୍ରଥମେ 1672 ରେ ୟୁନାଇଟେଡ୍ ଷ୍ଟେଟ୍ସର ମସେଚୁସେଟ୍ସରୁ ମିଳିଥିଲା । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ସନ୍ନା ଗୋଲୀ ସୋପ୍ପୁ (କନ୍ନଡ଼), ପପ୍ପୁ କୁରା/ ପିଛୀ ମିରାପା (ତେଲୁଗୁ), ପରୁପ୍ପୁକିରଇ (ତମିଲ), ଘୋଲ (ମରାଠୀ), ଛୋଟୀ ସନ୍ଦ (ହିନ୍ଦୀ), ସନ୍ତୀ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଲୁନୀ (ଗୁଜରାତୀ), ନୂନିୟା ଶାକ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ସୋଲାନମ ନାଇଗ୍ରମ୍
ବିବରଣୀ: ସୋଲାନମ ନାଇଗ୍ରମ୍, ମାନେ କି ବ୍ଲାକ୍ ନାଇଟଶେଡ୍ ବା ବ୍ଲାକ୍ବେରୀ ନାଇଟଶେଡ୍, ୟୁରେଶିୟାର ମୂଳ ଶ୍ରେଣୀ ସୋଲାନମର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ, ଯାହାକୁ ଆମେରିକା, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି । କିଛି ଜାଗାରେ ଏହାକୁ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରକାରରେ ପାଚିଲା କୋଳି ଏବଂ ପାଚିଲା ପତ୍ରକୁ ଖିଆଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଗଛ ଭାଗକୁ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଅନେକ ପ୍ରକାର କାଠ ଯୁକ୍ତ ଅଂଶ ସହିତ ଉଜାଡ଼ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବି ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମକୋଏ/ ପିଲାକ/ ପପୋଟନ (ହିନ୍ଦୀ), ମକୋଏ (ପଞ୍ଜାବୀ), ପିଛୀ ମିରାପା/ କଂଚୀପୋଣ୍ଡା/ କସାକା (ତେଲୁଗୁ), କଂଗଣୀ/ ଲଘୁକାବଲୀ (ମରାଠୀ), ମନଟକଲୀ (ତମିଲ), କରିକାଚୀ ଗିଡା(କନ୍ନଡ଼), ମକୋହ (ଗୁଜରାତୀ), ବୋନ ବେଗୁନ/ କାକମାଛୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଟ୍ରାୟଏନ୍ଥୀମା ମୋମେନାଗାୟନା
ବିବରଣୀ: ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ସଦସ୍ୟ ବାର୍ଷିକ ବା ବାରମାସୀ ହୋଇଥାନ୍ତି ଯାହାଙ୍କୁ ମାଂସଳ, ଆମ୍ନା-ସାମ୍ନା, ଅସମାନ, ଚିକ୍କଣ ପାଶ୍ୱର୍ ଯୁକ୍ତ ପତ୍ର ରୂପେ ଚିହ୍ନା ଯାଏ, ଫୁଲ ପାଂଚ ନଇଁ ରହିଥିବା ପରିଦଳ ପୁଞ୍ଜରେ ନିର୍ମିତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହା ତଳେ ଦୁଇଟି ସହପତ୍ର ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ପକ୍ଷ ବାଲା କଭର ସହିତ ଏକ ଫଳ ହୋଇଥାଏ । ଏହାକୁ ସାଧାରଣତଃ ହର୍ସ ପର୍ସଲେନ୍ସ ନାମରେ ଜଣା ଯାଇଥାଏ ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଦୋଡ୍ଡାଗୋଲ ପାଲୟା (କନ୍ନଡ଼), ଶାୱାଲଇ/ ଶନଣଇ (ତମିଲ), ଖପରା/ ବିଷଖପରା(ମରାଠୀ), ସତୋଡୋ (ଗୁଜରାତୀ), ଗଦାବନୀ (ବଙ୍ଗାଳୀ), ବିସଖପଡ଼ା/ ପଥରଚାଟା (ହିନ୍ଦୀ/ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ଟ୍ରାୟଏନ୍ଥୀମା ପୋର୍ଟ୍ୟୁଲାକେଷ୍ଟ୍ରମ
ବିବରଣୀ: ଟ୍ରାୟଏନ୍ଥୀମା ପୋର୍ଟ୍ୟୁଲାକେଷ୍ଟ୍ରମ୍ ଆଇସ୍ ପ୍ଲାଂଟ ପରିବାରର ଫୁଲ ବାଲା ଗଛର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ, ଯାହାକୁ ଡେଜର୍ଟ୍ ହର୍ସ ପର୍ସଲେନ୍, ବ୍ଲାକ୍ ପିଗୱିଡ୍ ଏବଂ ଜଏଂଟ୍ ପିଗୱୀଡ୍ ପରି ସାଧାରଣ ନାମରେ ଜଣା ଯାଇଥାଏ । ଏହା କେତେକ ମହାଦ୍ୱୀପରେ ମିଳିଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଉତ୍ତର ତଥା ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା ସାମିଲ ଅଟେ ଏବଂ ଏଥି ସହିତ ଏହା କେତେକ ଅନ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବି ପରିଚିତ ପ୍ରଜାତି ରୂପେ ମିଳିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଦୋଡ୍ଡାଗୋଲୀ ସୋସ୍ପୁ (କନ୍ନଡ଼), ସରନଇ (ତମିଲ), ସତୋଡ଼ୋ (ଗୁଜରାତୀ),ନୀରୁବାଇଲାକୁ/ ଅମ୍ବାଟୀମାଡୁ (ତେଲୁଗୁ), ପାଂଢରୀ ଘେତୁଲୀ (ମରାଠୀ), ପୁନର୍ନାବା ଶାକ/ ଶ୍ୱେତ ପୁନର୍ନାବା (ବଙ୍ଗାଳୀ), ବିସଖପଡ଼ା/ ପଥରଚାଟା (ହିନ୍ଦୀ/ ପଞ୍ଜାବୀ) -
-
ଟ୍ରାଇଡେକ୍ସ ପ୍ରୋକମ୍ବେନ୍ସ
ବିବରଣୀ: ଟ୍ରାଇଡେକ୍ସ ପ୍ରୋକମ୍ବେନ୍ସ ଗୁଲବହାର ପରିବାରରେ ଫୁଲ ବାଲା ଗଛର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ଏହାକୁ ବହୁତ ଅଧିକ ବିସ୍ତାରିତ ଅନାବନାଘାସ ଏବଂ କୀଟ ବାଲା ଗଛ ରୂପେ ଜଣା ଯାଇଥାଏ । ଏହା ଉଷ୍ମକଟିବନ୍ଧୀୟ ଆମେରିକାର ମୂଳ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଅଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ସମଗ୍ର ଦୁନିଆରେ ଉଷ୍ମକଟିବନ୍ଧୀୟ, ଉପୋଷ୍ମକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏବଂ କମ୍ ତାପମାନ ବାଲା କ୍ଷେତ୍ରରୁ ମିଳି ସାରିଛି । ଏହା ୟୁନାଇଟେଡ୍ ଷ୍ଟେଟ୍ସରେ ଏକ ଅପ୍ରିୟ ଅନାବନାଘାସ ରୂପେ ସୂଚୀବଦ୍ଧ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ନଅଟି ରାଜ୍ୟରେ ଏହା କୀଟର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ବିଶାଲ୍ୟା କରାନୀ/ ତ୍ରିଧାରା (ବଙ୍ଗାଳୀ), କାନଫୁଲୀ/ ବାରମାସୀ (ହିନ୍ଦୀ),ବେଟ୍ଟୁକାୟା ପୁନ୍ଦୁ (ତମିଲ), ଏକଡଣ୍ଡୀ (ମରାଠୀ, ଗୁଜରାତୀ), ବାତବଟୀ (କନ୍ନଡ଼) -
-
ଜେନ୍ଥିୟମ୍ ଷ୍ଟ୍ରୁମାରିୟମ୍
ବିବରଣୀ: ଜେନ୍ଥିୟମ୍ ଷ୍ଟ୍ରୁମାରିୟମ୍ ସାଧାରଣତଃ ଅନାବନାଘାସ ରୂପେ ମିଳୁଥିବା ଏକ ଔଷଧୀୟ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହା ଉତ୍ତରୀ ଆମେରିକା, ବ୍ରାଜିଲ୍, ଚୀନ୍, ମାଲେସିଆ ଏବଂ ଭାରତରେ ଗରମ ଭାଗରେ ବିସ୍ତୃତ ଅଟେ । ଏହି ବନସ୍ପତିର ପାରମ୍ପରିକ ରୂପେ କିଛି ରୋଗର ଉପଚାରରେ ବ୍ୟବହାର ହୋଇଥାଏ । ପୂରା ଗଛ, ବିଶେଷକରି ପତ୍ର, ମୂଳ, ଫଳ ଏବଂ ବୀଜର ସତ୍ୱ ବ୍ୟବହୃତ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧରେ କରାଯାଇଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମୁରୁଲୁ ମଟ୍ଟୀ (କନ୍ନଡ଼), ମରୁଲାମାତଂଗୀ/ ଗଦ୍ଦୀଚମଂତୀ (ତେଲୁଗୁ) ଗଦର(ଗୁଜରାତୀ), ମରୁଲ ଉମଟ୍ଟଇ/ ଅଟ୍ଟାରଚେଡ଼ୀ (ତମିଲ), ଗୋଖରୁ (ମରାଠୀ), ଛୋଟା ଗୋଖରୁ/ ଛୋଟା ଘତୁରା (ହିନ୍ଦୀ), ଖୁଟ୍ଟା (ପଞ୍ଜାବୀ), ସିୟାଲା କାଟା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
ସାଇପେରସ୍ ରୋଟଂଡସ୍
ବିବରଣୀ: ସାଇପେରସ୍ ରୋଟଂଡସ୍ ଏକ ବାରମାସୀ ଗଛ ଅଟେ, ଯାହା 140 ସେମି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚ ହୋଇପାରେ । ସମ୍ବନ୍ଧିତ ପ୍ରଜାତି ସାଇପେରସ୍ ଏସକ୍ୟୁଲେଂଟସ୍ ସହିତ ଆବଂଟିତ ନାମ ‘ନଟ୍ ଗ୍ୟାସ୍’ ଏବଂ ‘ନଟ୍ ସେଜ୍’ ଏହାର କନ୍ଦରୁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଛି, ଯାହା ପ୍ରାୟତଃ ନଟ୍ସ ପରି ଲାଗିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ବନସ୍ପତି ବିଜ୍ଞାନ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ତାହାର ନଟ୍ସ ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ବନ୍ଧ ନାହିଁ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଜେକୁ (କନ୍ନଡ଼), ଭଦ୍ର-ତୁଂଗ-ମୁସ୍ତେ/ ଭଦ୍ରମୁସ୍ତେ/ ଗଂଦାଲା (ତେଲୁଗୁ), କୋରଇକିଜଂଗୁ (ତମିଲ), ମୋଠା/ଦିଲ୍ଲା (ହିନ୍ଦୀ), ନଗରମୋଠା/ ଲାହ୍ୱାଲା (ମରାଠୀ), ଗାଂଠ ବାଲା ମୁର୍କ (ପଞ୍ଜାବୀ), ଚିଢୋ (ଗୁଜରାତୀ), ହ୍ୱାଦଲା ଘାସ/ ଚାଟା ବେଥୀ ମୁଥା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ସାଇପେରସ୍ କମ୍ପ୍ରେସସ୍
ବିବରଣୀ: ସାଇପରସ୍ କମ୍ପ୍ରେସସ୍, ଯାହାକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ବାର୍ଷିକ ଝାଡ଼ୀ କୁହାଯାଏ, ସାଇପେରସୀ ପରିବାରର ଝାଡ଼ୀ ଅଟେ, ଯାହା ଗରମ ତାପମାନ ବାଲା ଦେଶରେ ବହୁଳ ପରିମାଣରେ ବ୍ୟାପୀ ରହିଛି । ଏହା ଆଫ୍ରିକା, ଏସିଆ ଏବଂ ଆମେରିକାର ଉଷ୍ମକଟିବନ୍ଧୀୟ ପ୍ରଦେଶରେ ମିଳିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ଜେକୁ (କନ୍ନଡ଼), କୋଟ୍ଟୁକୋରଇ (ତମିଲ), ଚିନେ୍ଧା (ଗୁଜରାତୀ), ନଗର ମୋଠା/ଲାହ୍ୱାଲା (ମରାଠୀ), ନଗର ମୋଠା (ହିନ୍ଦୀ), ଜୋଲ ମୁଥା (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
-
ଫିମ୍ବ୍ରିଷ୍ଟାଇଲିସ୍ ମିଲିଶିଏ
ବିବରଣୀ: ଫିମ୍ବ୍ରିଷ୍ଟାଇଲିସ୍ ମିଲିଶିଏ ଝାଡ଼ିଗୁଡ଼ିକର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଅଟେ । ଏହି ଶ୍ରେଣୀର ଗଛକୁ ମୁଖ୍ୟତ ଫିମ୍ବ୍ରୀ, ଫିମ୍ବ୍ରୀଷ୍ଟାଇଲ୍ ବା ଫ୍ରିଞ୍ଜ-ରସ ନାମରେ ଜଣା ଯାଇଥାଏ । ଏହା ଆରମ୍ଭ ସମ୍ଭବତଃ ତଟୀୟ ଉଷ୍ମକଟିବନ୍ଧୀୟ ଏସିଆରେ ହୋଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେବେ ଠାରୁ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିଚିତ ପ୍ରଜାତି ରୂପେ ଅଧିକାଂଶ ମହାଦ୍ୱୀପରେ ବ୍ୟାପୀ ସାରିଛି । ଏହା କିଛି କ୍ଷେତ୍ରରେ ବହୁତ ଅଧିକ ବିସ୍ତାରିତ ଅନାବନାଘାସ ଅଟେ ଏବଂ କେବେ କେବେ ଧାନ ଫସଲ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ନାମ : ମଣିକୋରଇ (ତମିଲ), ଲାହ୍ୱାଲା (ମରାଠୀ), ହୁଇ/ ଦିଲୀ ( ହିନ୍ଦୀ), ଗୁରିୟା ଘାସ (ବଙ୍ଗାଳୀ) -
